Biện pháp quản lý sinh viên tại Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, Đại học Quốc gia Hà Nội nhằm giúp sinh viên có cơ hội tìm kiếm việc làm phù hợp sau tốt nghiệp

Hin nay GDH nc ta vn ang trong trng thỏi chuyn tip. Nhng th ch mi ó, ang ra i v dn dn thay th nhng th ch c. T duy giỏo dc cn i mi quỏn trit c v thỳc y nhng i mi v th ch. Nhng ngi cú trỏch nhim hoch nh chớnh sỏch i mi GDH v nhng ngi qun lý thc thi i mi u cn nghiờn cu v suy ngm sõu sc tỡm ra c nhng gii phỏp thớch hp nht. Khi nhn nh v hai thp niờn i mi va qua, nhiu ngi cho rng s phỏt trin ca giỏo dc núi chung v ca GDH núi riờng nc ta l quỏ chm so vi s phỏt trin kinh t, do ú giỏo dc chng nhng khụng thỳc y m cũn cn tr s phỏt trin kinh t - xó hi. Ti thi im hin nay, khi chỳng ta ang ng trc nhng thỏch thc ht sc gay gt ca quỏ trỡnh ton cu húa v thng mi húa GDH, hn bao gi ht cỏc trng i hc cn t i mi mỡnh cú th tn ti v phỏt trin. V i mi ton din v c bn trng i hc vic i mi qun lý nh trng l iu kin tiờn quyt tt yu. Trong nhng nm gn õy tỡnh trng SV cỏc trng i hc, cao ng sau khi tt nghip khụng tỡm c vic lm hoc lm vic khụng phự hp vi chuyờn mụn o to cú xu hng tng lờn. Theo s liu kho sỏt ca d ỏn GDH v vic lm cho SV sau tt nghip thỡ trong khong 200.00iSV ra trng hng nm thỡ ch cú 30% ỏp ng c yờu cu ca nh tuyn dng, 45- 62% SV tỡm c vic lm sau khi tt nghip, trong ú ch cú 30% l lm ỳng ngnh ngh c o to. Trong khi SV tt nghip khụng cú vic lm thỡ cỏc doanh nghip li thiu lao ng mt cỏch trm trng c v s lng v cht lng. Theo thng kờ ca B K hoch v u t, nm 2007 cú khong 260.000 doanh nghip ang hot ng theo Lut doanh nghip, trong ú s lng cỏc doanh nghip mi thnh lp nm 2007 khong 50.000 doanh nghip, nm 2008 l 52.000 doanh nghip, nờn nhu cu lao ng ca cỏc doanh nghip l rt ln. Theo B Lao ng - Thng binh v Xó hi, d kin nm 2010, Vit Nam s cú khong 500.000 doanh nghip, to thờm 2,7 triu ch lm mi cho ngi 12 lao ng. Bỏo cỏo ca B K hoch v u t cho thy, s lao ng lm vic ti cỏc khu cụng nghip v khu ch xut hin cú khong 905.221 ngi, a s l lao ng ph thụng, lao ng cú k thut chim mt t l khỏ nh. Vit Nam ang ng trc thc trng l lao ng ph thụng khụng thiu, nhng rt thiu lao ng cú k nng c o to theo tiờu chun cụng nghip. Theo s liu thng kờ ca 38 S Lao ng - Thng binh v Xó hi v 20 ban qun lý cỏc khu cụng nghip v khu ch xut thỡ xu hng nhp khu lao ng nc ngoi lm vic ti Vit Nam cú xu hng tng lờn. Trong c cu lao ng nc ngoi, lao ng qun lý chim 31,8%, lao ng lm chuyờn gia k thut chim 41,2% v cỏc lao ng khỏc chim 27%. Vi tc tng trng kinh t nh hin nay, Vit Nam cú th mt li th v lao ng r, di do nu nhõn lc c o to ra khụng ỏp ng c nhu cu ca nh tuyn dng c v s lng v cht lng. Bờn cnh s SV tt nghip hng nm khụng tỡm kim c vic lm ngy cng tng thỡ s SV cú vic lm cng khụng ỏp ng c yờu cu ca cỏc nh tuyn dng. SV cỏc trng i hc sau khi c tuyn dng thng phi tip tc o to thờm t 2 n 3 nm na mi cú th ỏp ng c nhu cu s dng, iu ny gõy lóng phớ rt ln v thi gian v tin bc ca c ngi lao ng v nh tuyn dng. Núi chung, theo ỏnh giỏ ca cỏc nh tuyn dng sau khi tip nhn SV tt nghip v lm vic thỡ: + Nhiu SV ra trng cha th lm ngay c cụng vic chuyờn mụn. + SV khụng th t lờn k hoch hc tp hon thin bn thõn trong cụng vic. + SV thiu hoc cha cú nhng k nng mm cn thit phc v cho cụng vic c giao. Sinh viờn thng thiu hiu bit cỏc chun mc ngh nghip, cỏc yờu cu lm vic chuyờn nghip v d nn khi gp vic khú, nhiu khi thiu tinh thn hc hi. Thc trng trờn cho thy cụng tỏc o to ca cỏc trng i hc 13 cha ỏp ng c nhu cu ca cỏc nh s dng lao ng; nh trng cha thc s gn vi xó hi, o to cha gn vi s dng. o to ỏp ng nhu cu xó hi, mt vn thc t ang t ra, ũi hi rt cp thit l phi gii quyt mi quan h gia mt bờn l nh trng, SV vi mt bờn l nhu cu xó hi nhm t c mc ớch chung l cung gp cu, cn gp cú nhm a li trng thỏi cõn bng cung - cu. i tng ch yu ca th trng ny l hng húa, dch v sc lao ng, õy l loi hng húa c bit, nhng i vi nh cung ng l trng i hc thỡ ú l Hng húa, dch v c bit cht lng cao. Nh trng vi t cỏch l ni cung cp ngun nhõn lc cú cht lng cao cho nn kinh t - xó hi. Tt nhiờn, ú phi l nhng sn phm ỏp ng c nhu cu s dng ca xó hi. Trong th trng lao ng nc ta hin nay khụng thiu nhng ngi cú y bng cp, chng ch hnh ngh ang khao khỏt c cú vic lm. Nhng tuyn dng c s lao ng ỏp ng ỳng yờu cu chuyờn mụn thỡ li khụng nhiu, m nu cú tuyn dng c thỡ phn ln trong s ú phi o to li mi cú th s dng c, ú l mt nghch lý. Nghch lý y xut phỏt t chớnh t duy ca nn kinh t k hoch húa tp trung, quan liờu bao cp trc õy cũn tn ti trong i sng giỏo dc v kinh t nc nh. Khi t nc chuyn sang c ch th trng thỡ nghch lý y ngy cng bc l rừ nột, gõy nờn s lóng phớ rt ln v cụng sc v tin bc ca xó hi. Thc t t trc n nay cỏc c s o to (c cụng ln t) t trung cp n i hc ớt quan tõm n thc trng vic lm ca SV sau khi tt nghip. SV ca trng sau khi ra trng cú tỡm c vic lm hay khụng? Vic lm ú cú phự hp vi chuyờn mụn c o to trng? Chc chn mi cỏn b qun lý ca phn ln cỏc c s o to khụng tr li c. Vỡ vy, t khi B GD&T yờu cu thc hin 3 cụng khai, trong ú cú vic cụng khai v s lng SV ra trng t t l bao nhiờu phn trm cú vic lm cho mi chuyờn ngnh o to thỡ cỏc trng mi tin hnh iu tra, kho sỏt. Nhng thc t 14 s liờ m cỏc trng cụng b tht bao nhiờu phn trm thỡ tht khú tr li. Bi l, vic cụng b y ch hng n mc tiờu l m bo c cp cú thm quyn cho phộp duy trỡ hoc tng s lng ch tiờu tuyn sinh hng nm. Chớnh vỡ vy, cỏc Trng i hc phi quan tõm nhiu hn n sn phm lm ra ca mỡnh, phi chu trỏch nhim n cựng vi sn phm ú. Cỏc trng phi ch ng thit lp mi liờn kt thng xuyờn vi cỏc nh tuyn dng cung cp ngun nhõn lc ỏp ng yờu cu ca xó hi vi cht lng khụng ngng c nõng cao. y cng l cỏch qung bỏ v khuych trng thng hiu ca nh trng, ng thi to iu kin thun li cho SV tỡm c vic lm phự hp vi chuyờn mụn sau khi tt nghip. 1.2. Cỏc khỏi nim c bn ca ti 1.2.1. Qun lý nh trng i hc 1.2.1.1. Khỏi nim qun lý Theo Ngụ Trung Vit thỡ t qun lý (management) bt ngun t ch Latinh manus cú ngha l bn tay. Theo ngha gc thc hin qun lý l nm vng trong tay, iu khin vng tay. iu ú cng cú ngha qun lý l mt ngh thut khin ngi khỏc phi lm vic. Tuy nhiờn tu theo cỏc cỏch tip cn m chỳng ta cú cỏc quan im khỏc nhau v qun lý. Thụng thng khi a ra cỏc khỏi nim qun lý cỏc tỏc gi thng gn vi mt loi hỡnh qun lý c th: - F.W.Taylor (M, 1856-1915) - ngi c ỏnh giỏ l cha ca thuyt Qun lý khoa hc nh ngha: Qun lý l bit chớnh xỏc iu bn mun ngi khỏc lm v sau ú khin h hon thnh cụng vic tt nht v r nht [10, tr 23]. - H.Fayol (Phỏp, 1841-1925). ễng coi qun lý l mt cụng vic c thự, ụng núi v ni hm ca khỏi nim nh sau: Qun lý tc l lp k hoch, t chc, ch huy, phi hp v kim tra [10, tr 59]. ễng cũn chng minh khoa hc qun lý - qun lý hnh chớnh khụng ch cn thit cho cỏc t chc cụng nghip v hóng kinh doanh m cú th ỏp dng vi mi loi hỡnh t chc 15 k c c quan v chớnh ph, vỡ qun lý mi t chc u cú chung nhng c im trờn. - M.T.Follet (M, 1868-1933) cho rng trong cụng vic qun lý cn chỳ trng ti nhng ngi lao ng , ti i sng ca h c yu t kinh t ln yu t tinh thn. Theo B Qun lý l ngh thut khin cho cụng vic c thc hin thụng qua ngi khỏc [10, tr.26]. - Theo TS. Nguyn Quc Chớ - PGS. Nguyn Th M Lc thỡ nh ngha kinh in nht v qun lý l: Tỏc ng cú nh hng, cú ch ớch ca ch th qun lý (ngi qun lý) n khỏch th (ngi b qun lý) - trong mt t chc nhm lm cho t chc vn hnh v t c mc ớch ca t chc. [10, tr.25] - Theo quan im ca PGS.TS ng Quc Bo thỡ qun lý c nh ngha, c hiu mt cỏch n gin trờn c s chit t cỏc thnh t cu thnh khỏi nim ny. C th: Qun lý = Qun + Lý Qun cú ngha l gi gỡn, duy trỡ Lý cú ngha l i mi, chnh sa Qun lý cú ngha l duy trỡ v i mi. c bit luụn cú s thng nht bin chng gia qun v lý: trong qun (gi) cú lý (chnh sa), trong lý cú qun. [1, tr.3] Nh vy, theo cỏc tỏc gi: qun lý l s tỏc ng cú nh hng ca ngi qun lý lờn i tng qun lý nhm s dng cú hiu qu tt nht cỏc tim nng, cỏc c hi ca t chc t c mc tiờu t ra. Qun lý l mt hot ng va khú khn va phc tp cú ý ngha quyt nh duy trỡ v phỏt trin ca mi t chc. 1.2.1.2. H thng chc nng qun lý Vi t cỏch l yu t quan trng khụng th thiu trong vic duy trỡ v phỏt trin mt t chc, qun lý cú 4 chc nng: lp k hoch, t chc, ch o v kim tra. 16 - Lp k hoch l chc nng c bn nht trong cỏc chc nng ca qun lý, gn lin vi vic la chn chng trỡnh hnh ng trong tng lai. Chng nhng lp k hoch l chc nng c bn nht ca tt c cỏc nh qun lý mi cp trong h thng m cỏc chc nng khỏc ca qun lý cng phi da trờn ú. Lp k hoch l mt phng phỏp tip cn hp lý t ti cỏc mc tiờu nh trc. Vỡ phng phỏp ny khụng tỏch ri khi mụi trng nờn vic lp k hoch phi xột ti bn cht ca mụi trng m cỏc yu t quyt nh v hnh ng ca vic lp k hoch c d kin. Lp k hoch l phi quyt nh trc xem phi lm gỡ, lm nh th no, khi no lm v ai lm? ũi hi ngi lónh o ca t chc phi xỏc nh cỏc chin lc, ng li v a ra cỏc quyt nh da trờn s hiu bit v nhng ỏnh giỏ thn trng. - T chc l quỏ trỡnh phõn cụng v phi hp cỏc nhim v v ngun lc t c cỏc mc tiờu ó ra. ú l s liờn kt gia cỏc cỏ nhõn, nhng quỏ trỡnh, nhng hot ng trong h thng nhm thc hin mc ớch ra trờn c s cỏc nguyờn tc v quy tc ca h thng. Chc nng t chc cũn l chc nng hỡnh thnh c cu t chc qun lý cựng cỏc mi quan h gia chỳng. C cu t chc qun lý l hỡnh thc phõn cụng nhim v trong lnh vc qun lý, cú tỏc ng n quỏ trỡnh hot ng ca h thng qun lý. C cu t chc qun lý mt mt phn ỏnh c cu trỏch nhim ca mi ngi trong h thng, mt khỏc tỏc ng tớch cc tr li vic phỏt trin ca h thng nu tuõn th cht ch cỏc nguyờn tc t chc qun lý. - Ch o cú ngun gc t 2 thut ng: lónh o v iu hnh Ch o va cú ý ngha ch th iu hnh va l tỏc ng nh hng n hnh vi, thỏi ca cỏc thnh viờn trong t chc trờn c s s dng ỳng cỏc quyn lc ca ngi qun lý. Ngoi vic lp k hoch v t chc ngi qun lý cũn phi lm vic vi cp di, xem h thc hin cỏc nhim v hng ngy th no. Ch o l quỏ trỡnh tỏc ng gõy nh hng n cỏc thnh viờn trong t chc cựng hng ti mc tiờu chung ra. Cỏc nh qun lý phi l 17