Những biện pháp quản lý hoạt động dạy và học của hiệu trưởng trường trung học phổ thông Nam Trực tỉnh Nam Định theo yêu cầu đổi mới giáo dục

- ỏnh giỏ thc trng cụng tỏc qun lý hot ng dy v hc ca hiu trng trng THPT Nam Trc tnh Nam nh. - xut nhng bin phỏp qun lý hot ng dy v hc ca hiu trng trng THPT Nam Trc tnh Nam nh theo yờu cu i mi giỏo dc phự hp vi c im trng THPT Nam Trc. 4. i tng nghiờn cu v khỏch th nghiờn cu: 4.1. i tng nghiờn cu: Nhng bin phỏp qun lý hot ng dy v hc ca hiu trng trng THPT theo yờu cu i mi giỏo dc. 4.2. Khỏch th nghiờn cu : Cụng tỏc qun lý hot ng dy v hc ca hiu trng trng THPT theo yờu cu i mi giỏo dc. 5. Gii hn ti: ti tp trung nghiờn cu cỏc bin phỏp qun lý hot ng dy v hc, bao gm: - Hot ng dy ca giỏo viờn - Hot ng hc ca hc sinh - i mi phng phỏp dy hc - ỏnh giỏ kt qu hc tp ca hc sinh 6. Phng phỏp nghiờn cu: 6.1. Phng phỏp nghiờn cu lý lun: - Tỡm hiu cỏc khỏi nim, thut ng liờn quan n ti. - Nghiờn cu cỏc Ngh quyt ca ng, cỏc vn bn ca Nh nc v giỏo dc - o to. - Cỏc ti liu khỏc cú liờn quan n ti. 6.2. Phng phỏp nghiờn cu thc tin: - Phng phỏp quan sỏt: Quan sỏt hot ng dy v hc, hot ng qun lý dy v hc ca cỏc trng trờn a bn. 3 - Phng phỏp iu tra: S dng bng cõu hi thu thp cỏc thụng tin v thc trng cụng tỏc qun lý hot ng dy v hc trong cỏc trng THPT. Phng phỏp ny cũn c s dng trng cu ý kin v tớnh kh thi v tm quan trng ca cỏc bin phỏp qun lý c xut. - Phng phỏp chuyờn gia: Xin ý kin chuyờn gia (qua kho sỏt hoc phng vn) nhng vn thuc lnh vc qun lý giỏo dc trong tỡnh hỡnh i mi giỏo dc THPT hin nay. - Phng phỏp thng kờ: c dựng x lý d liu v kt qu iu tra thu c. 7. Cu trỳc lun vn: Ngoi phn m u, kt lun v khuyn ngh, ti liu tham kho v ph lc, lun vn c trỡnh by trong 3 chng : Chng 1: C s lý lun ca vic qun lý hot ng dy v hc theo yờu cu i mi giỏo dc THPT Chng 2: Thc trng cụng tỏc qun lý hot ng dy v hc ca hiu trng trng THPT Nam Trc tnh Nam nh. Chng 3: Nhng bin phỏp qun lý hot ng dy v hc ca hiu trng trng THPT Nam Trc tnh Nam nh theo yờu cu i mi giỏo dc. 4 Chng 1 : C S Lí LUN CA QUN Lí HOT NG DY HC TRNG THPT THEO YấU CU I MI GIO DC 1.1. Một số khái niệm cơ bản 1.1.1. Qun lý giỏo dc Giỏo dc l mt b phn ca xó hi, nờn qun lý giỏo dc (QLGD) l mt loi hỡnh qun lý xó hi. Qun lý xó hi l tỏc ng cú ý thc ca ch th qun lý ti khỏch th qun lý trờn c s nhn thc v vn dng nhng quy lut khỏch quan ca i tng nhm m bo cho nú vn ng v phỏt trin hp lý t mc tiờu ó nh. V qun lý giỏo dc cú nhiu cỏch nh ngha: - M.I.Kụndacụp Qun lý giỏo dc l tp hp nhng bin phỏp t chc, cỏn b, k hoch hoỏ nhm m bo vn hnh bỡnh thng ca c quan trong h thng giỏo dc tip tc phỏt trin v m rng h thng c v s lng v cht lng [20] - P.V.Khuụminxky cho rng: "Qun lý giỏo dc l tỏc ng cú h thng, cú k hoch, cú ý thc, cú mc ớch ca cỏc ch th qun lý cỏc cp khỏc nhau n tt c cỏc khõu ca h thng nhm m bo vic giỏo dc cng sn ch ngha cho th h tr, m bo s phỏt trin ton din v hi ho ca h trờn c s nhn thc v s dng cỏc quy lut chung ca xó hi cng nh quy lut khỏch quan ca quỏ trỡnh dy hc v giỏo dc, ca s phỏt trin th cht v tõm trớ ca tr em. Vit Nam, cỏc nh khoa hc giỏo dc nh ngha qun lý giỏo dc nh sau: - "Qun lý giỏo dc theo nh ngha tng quỏt l hot ng iu hnh phi hp cỏc lc lng xó hi nhm thỳc y mnh cụng tỏc o to th h tr theo yờu cu xó hi" [11, tr. 31] 5 - "Qun lý nh trng, QLGD núi chung l thc hin ng li giỏo dc ca ng trong phm vi trỏch nhim ca mỡnh, tc l a nh trng vn hnh tin ti mc tiờu o to theo nguyờn lý giỏo dc" [24, tr. 61]. - "Qun lý giỏo dc l h thng nhng tỏc ng cú mc ớch, cú k hoch, hp quy lut ca ch th qun lý, nhm lm cho h vn hnh theo ng li v nguyờn lý giỏo dc ca ng, thc hin c cỏc tớnh cht ca nh trng xó hi ch ngha (XHCN) Vit Nam, m tiờu im hi t l quỏ trỡnh dy hc, giỏo dc th h tr, a h giỏo dc ti mc tiờu d kin, tin lờn trng thỏi mi v cht " [34, tr. 35]. T nhng khỏi nim v qun lý giỏo dc, ta cú th hiu l: Qun lý giỏo dc l nhng tỏc ng cú h thng, cú k hoch, cú ý thc v hng ti ớch ca ch th qun lý lờn i tng qun lý m ch yu nht l quỏ trỡnh dy hc v giỏo dc cỏc trng hc. - Qun lý giỏo dc thc cht l nhng tỏc ng ca ch th qun lý vo quỏ trỡnh giỏo dc (c tin hnh bi giỏo viờn v hc sinh, vi s h tr c lc ca cỏc lc lng xó hi) nhm hỡnh thnh v phỏt trin ton din nhõn cỏch hc sinh theo mc tiờu o to ca nh trng [26, tr. 38] 1.1.2. Qun lý nh trng Nh trng l mt t chc chuyờn bit c thự ca xó hi, c hỡnh thnh t nhu cu mang tớnh tt yu khỏch quan ca xó hi nhm thc hin chc nng truyn th v lnh hi kinh nghim xó hi t mc tiờu tn ti v phỏt trin ca cỏ nhõn, phỏt trin cng ng v xó hi. Nh trng l t chc giỏo dc mang tớnh cht nh nc, xó hi, trc tip lm cụng tỏc giỏo dc th h tr, õy l c s ch cht ca bt k h thng giỏo dc no t trung ng n a phng. Núi chung, nh trng vn l khỏch th c bn ca tt c cỏc cp qun lý li va l mt h thng c lp t qun ca xó hi. Do ú qun lý trng hc nht thit phi va cú tớnh cht nh nc, va cú tớnh cht xó hi. 6 Trng hc l t chc c s quan trng nht ca cỏc cp qun lý giỏo dc, cho nờn qun lý trng hc l ni dung quan trng ca qun lý giỏo dc, Khon 2, iu 48, Lut GD 2005: Nh trng trong h thng giỏo dc quc dõn thuc mi loi hỡnh c thnh lp theo quy hoch, k hoch ca Nh nc nhm phỏt trin s nghip giỏo dc [12] Cng cú nhiu nh ngha khỏc nhau v qun lý nh trng. - Tỏc gi Trn Kim: Qun lý nh trng l thc hin ng li giỏo dc ca ng trong phm vi trỏch nhim ca mỡnh, tc l a nh trng vn hnh theo nguyờn lý giỏo dc, tin ti mc tiờu giỏo dc, mc tiờu o to i vi ngnh giỏo dc, vi th h tr v vi tng hc sinh [27, tr. 29] - Tỏc gi M.I. Kụnacụp ó vit: "Khụng ũi hi mt nh ngha hon chnh, chỳng ta hiu qun lý nh trng l mt h thng xó hi s phm chuyờn bit, h thng ny ũi hi nhng tỏc ng cú ý thc, k hoch v hng ớch ca ch th qun lý n tt c cỏc mt ca i sng nh trng, nhm m bo s vn hnh ti u v cỏc mt xó hi - kinh t, t chc s phm ca quỏ trỡnh dy v hc v giỏo dc th h ang ln [20, tr. 94] - Tỏc gi Bựi Trng Tuõn cho rng Qun lý nh trng bao gm qun lý bờn trong nh trng (ngha l qun lý cỏc thnh t mc ớch, ni dung, phng phỏp dy hc, hỡnh thc t chc dy hc, i ng giỏo viờn, cỏn b, tp th hc sinh, c s vt cht, thit b dy hc, cỏc thnh t ny quan h qua li vi nhau v tt c u nhm thc hin cỏc chc nng giỏo dc) v qun lý cỏc mi quan h gia nh trng vi mụi trng xó hi bờn ngoi [41, tr. 12] Vy ta cú th hiu qun lý nh trng l tp hp cỏc tỏc ng ca ch th qun lý n khỏch th qun lý nhm y mnh mi hot ng ca nh trng v thc hin c cỏc mc tiờu d kin. Qun lý giỏo dc trong nh trng v c bn, chớnh l qun lý cỏc thnh t ca quỏ trỡnh dy hc, cỏc thnh t ú cú th c mụ t nh s sau: 7 M Tr Th KQ QL N P K M: Mc tiờu DH N: Ni dung DH P: Phng phỏp DH Th: Giỏo viờn Tr: Hc sinh QL: Qun lý K: iu kin KQ: Kt qu DH S 1: Cỏc thnh t ca quỏ trỡnh dy hc [41] 1.1.3. Qun lý trng trung hc ph thụng Theo tỏc gi Trn Hng Quõn: Qun lý nh trng ph thụng l qun lý dy v hc, tc l lm sao a hot ng ú t trng thỏi ny sang trng thỏi khỏc, dn tin ti mc tiờu giỏo dc [37, tr. 37] Nhim v ca trng trung hc c quy nh ti iu 3, iu l Trng Trung hc (Ban hnh kốm theo Quyt nh 23/2000/Q-BGD&T ngy 11 thỏng 7 nm 2000 ca B trng B Giỏo dc v o to). 1) T chc ging dy, hc tp v cỏc hot ng giỏo dc khỏc theo chng trỡnh giỏo dc trung hc do B trng B Giỏo dc v o to ban hnh; 2) Tip nhn hc sinh, vn ng hc sinh b hc n trng, thc hin k hoch ph cp trung hc c s trong phm vi cng ng theo quy nh ca Nh nc; 3) Qun lý giỏo viờn, nhõn viờn v hc sinh; 4) Qun lý, s dng t ai, trng s, trang thit b v ti chớnh theo quy nh ca phỏp lut; 5) Phi hp vi gia ỡnh hc sinh, t chc v cỏ nhõn trong cng ng thc hin cỏc hot ng giỏo dc. 8