Những biện pháp quản lý hoạt động dạy học chuyên ngành may tại trường Cao đẳng Kinh tế - Kỹ thuật Công nghiệp I trong giai đoạn hiện nay

Chc nng k hoch hoỏ cú 3 ni dung c bn sau: - Xỏc nh, hỡnh thnh mc tiờu (phng hng) i vi t chc. - Xỏc nh v m bo (cú tớnh chc chn, cú tớnh cam kt) v cỏc ngun lc ca t chc t c cỏc mc tiờu ny. - Quyt nh xem nhng hot ng no l cn thit t c cỏc mc tiờu ú. T chc l quỏ trỡnh hỡnh thnh cu trỳc cỏc quan h gia cỏc thnh viờn, gia cỏc b phn trong mt t chc nhm lm cho h thc hin thnh cụng k hoch v t c mc tiờu tng th ca t chc. Nh vic t chc cú hiu qu, ngi qun lý cú th phi hp, iu phi tt hn cỏc ngun vt lc v nhõn lc. Thnh tu ca mt t chc ph thuc rt nhiu vo nng lc ca ngi qun lý trong vic s dng cỏc ngun lc ny sao cho cú hiu qu v cú kt qu. Ernest Dale mụ t chc nng t chc nh mt quỏ trỡnh gm 5 bc: - Lp danh sỏch cỏc cụng vic cn phi hon thnh t c mc tiờu ca t chc. - Phõn chia ton b cụng vic thnh nhng nhim v cỏc thnh viờn hay cỏc b phn (nhúm) trong t chc thc hin mt cỏch thun li v hp lụgớch. õy gi l bc phõn cụng lao ng. - Kt hp cỏc nhim v mt cỏch lụgớch v hiu qu. õy l bc phõn chia b phn. - Thit lp mt c ch iu phi. S liờn kt hot ng ca cỏc cỏ nhõn, cỏc nhúm, cỏc b phn mt cỏch hp lý s to iu kin giỳp t c cỏc mc tiờu ca t chc mt cỏch d dng v hiu qu hn. - Theo dừi ỏnh giỏ tớnh hiu nghim ca cu trỳc t chc v tin hnh nhng iu chnh cn thit. Ch o cũn cú tờn gi khỏc l quỏ trỡnh iu khin. Dự di tờn gi no thỡ ch o bao gm vic liờn kt, liờn h vi ngi khỏc v ng viờn h hon thnh nhng nhim v nht nh t c cỏc mc tiờu ca t chc, hay núi cỏch khỏc, ch o l kh nng gõy nh hng, ng viờn v ch dn/ch th -9 ngi khỏc nhm t n mc tiờu mong mun. Tt nhiờn, vic ch o khụng ch bt u khi vic lp k hoch v thit k b mỏy ó hon tt, m nú thm sõu, nh hng quyt nh ti 2 chc nng kia. Ch o tp trung vo cỏc u tiờn sau: - Nhn thc, lnh hi quan im, xõy dng tm nhỡn, lý tng, s mnh ca h thng. - Lm sỏng t c thc trng vn ng ca h thng (gm phõn tớch cỏc mõu thun quỏ trỡnh phỏt trin), phỏt hin ra nhõn t mi. - Tng kt c quy lut, tớnh quy lut xu th phỏt trin ca h thng. - xut cỏc phng ỏn chin lc phỏt trin h thng. Kim tra ỏnh giỏ : L bin phỏp tỏc ng ca ch th lờn khỏch th nhm xỏc lp trng thỏi vn hnh ca t chc, ỏnh giỏ kt qu vn hnh ca t chc, xem mc tiờu v ton b k hoch ó t n mc no . Kim tra trong hot ng qun lý l mt n lc cú h thng nhm xỏc nh nhng chun mc (tiờu chun) thnh tu khi i chiu vi cỏc mc tiờu ó c k hoch hoỏ; thit k mt h thng thụng tin phn hi; so sỏnh thnh tu hin thc vi cỏc chun mc ó nh; xỏc nh nhng lch lc v cú o lng mc ca chỳng; tin hnh nhng hnh ng cn thit m bo rng nhng ngun lc ca t chc c s dng mt cỏch hiu qu t c mc tiờu ca t chc. Robert J. Mockler chia kim tra thnh 4 bc: - Xỏc nh tiờu chun (chun mc) v phng phỏp o lng thnh tu: Cỏc tiờu chun thnh tu phi tng minh cỏc thnh viờn liờn quan lnh hi c mt cỏch d dng, thng nht. Phng phỏp o lng chun mc phi m bo so sỏnh chớnh xỏc v cụng bng gia thnh tu vi chun mc t ra. - o lng thnh tu l mt quỏ trỡnh lp i lp li v din bin liờn tc vi tn sut thc hin ph thuc vo cỏc dng hot ng v cp qun lý khỏc nhau. - 10 - Xỏc nh mc ỏp ng/phự hp ca thnh tu so vi tiờu chun/chun mc. - Tin hnh nhng hot ng un nn, sa cha. Khi phỏt hin thy nhng sai lch ca thnh tu so vi tiờu chun/chun mc ra, cỏc nh qun lý cú th iu chnh cỏc sai lch bng cỏch thay i cỏc hot ng ca cỏc cỏ nhõn thnh viờn hay cỏc nhim v hot ng ca mt b phn trong t chc, hoc l sa i cỏc chun mc thnh tu nu thy chỳng khụng th thc hin c. Trong hot ng qun lý, cỏc chc nng qun lý thc hin hiu qu hay khụng ph thuc hon ton vo thụng tin . Thụng tin va l phng tin, va l cụng c tin hnh hiu qu, liờn kt cht ch chc nng qun lý trong hot ng qun lý . K hoch Kim tra Thụng tin T chc Ch o S 1.1:S liờn kt cỏc chc nng qun lý 1.1.3. Quản lý giáo dục. Cũng nh- mọi hoạt động khác của xã hội loài ng-ời, hoạt động giáo dục cũng đ-ợc quản lý ngay từ khi các tổ chức giáo dục mới đ-ợc hình thành. Khoa học quản lý giáo dục trở thành một bộ phận chuyên biệt của khoa học quản lý nói chung nh-ng là một khoa học t-ơng đối độc lập vì tính đặc thù của nền giáo dục quốc dân. Trong bài giảng về: Những cơ sở của lý luận quản lý giáo dục, TS. Nguyễn Quốc Chí đã nêu ra những khác biệt cơ bản giữa quản lý một - 11 cơ sở giáo dục với việc quản lý những tổ chức khác. Chính đó là nhu cầu tất yếu để hình thành nên khoa học quản lý giáo dục. Hiện nay, có các định nghĩa khác nhau về khái niệm quản lý giáo dục. Cùng với khái niệm quản lý, quản lý giáo dục đ-ợc hiểu là sự tác động có ý thức, có mục đích của chủ thể quản lý tới khách thể quản lý nhằm đ-a hoạt động s- phạm của hệ thống giáo dục đạt tới kết quả mong muốn một cách có hiệu quả nhất ( 12- tr.12) Ta có thể xem xét khái niệm quản lý giáo dục qua một số định nghĩa tiêu biểu khác. - Theo GS. Nguyễn Ngọc Quang, Quản lý giáo dục là hệ thống có mục đích, có kế hoạch, hợp quy luật của chủ thể quản lý nhằm làm cho hệ vận hành theo đ-ờng lối, nguyên lý của Đảng thể hiện đ-ợc tính chất của nhà tr-ờng XHCN Việt nam mà tiêu điểm hội tụ là qúa trình dạy học-giáo dục thế hệ trẻ; đ-a hệ giáo dục tới mục tiêu dự kiến, tiến lên trạng thái mới về chất" ( 30tr.35). - Tác giả Nguyễn Quốc Chí - Nguyễn Thị Mỹ Lộc cho rằng: "Quản lý giáo dục là hoạt động có ý thức bằng cách vận dụng các quy luật khách quan của các cấp quản lý giáo dục tác động đến toàn bộ hệ thống giáo dục nhằm làm cho hệ thống đạt đ-ợc mục tiêu của nó" . - Trong cuốn Cơ sở lý luận khoa học quản lý giáo dục, tác giả Miđakốp định nghĩa : Quản lý giáo dục là tập hợp các biện pháp tổ chức cán bộ, giáo dục, kế hoạch hoá, tài chínhnhằm bảo đảm sự vận hành bình th-ờng của các cơ quan trong hệ thống giáo dục để tiếp tục phát triển và mở rộng hệ thống giáo dục để tiếp tục phát triển và mở rộng hệ thống cả về mặt số l-ợng cũng nhchất lượng ( 4 tr.22 ) - Theo tác giả Nguyễn Ngọc Quang : Quản lý giáo dục thực chất là tác động đến nhà tr-ờng, làm cho nó tổ chức tối -u đ-ợc quá trình dạy học, giáo dục thể chất theo đ-ờng lối nguyên lý giáo dục của Đảng, quán triệt đ-ợc những tính chất nhà tr-ờng XHCN Việt Nam, bằng cách đó tiến tới mục tiêu dự kiến, tiến tới trạng thái chất lượng mới(23-tr.75) - 12 - Theo tác giả Đặng Quốc Bảo : Quản lý giáo dục theo nghĩa tổng quát là hoạt động điều hành phối hợp của các lực l-ợng xã hội nhằm thúc đẩy công tác đào tạo thế hệ trẻ theo yêu cầu phát triển xã hội( 6 tr.31 ). Hệ thống giáo dục là một hệ thống mở, luôn vận động và phát triển theo quy luật chung và chịu sự quy định của KT-XH. Các định nghĩa trên cũng cho thấy quản lý giáo dục luôn luôn phải đổi mới, đảm bảo tính năng động, khả năng tự điều chỉnh, thích ứng của giáo dục đối với sự vận động và phát triển chung. Nếu hệ thống giáo dục đ-ợc tổ chức, quản lý hợp lý, vận hành đúng thì tính năng động của giáo dục sẽ ngày càng tác động trở lại một cách tích cực với sự phát triển chung và sẽ đóng vai trò là động lực phát triển của KT-XH. Nh- vậy, quản lý giáo dục là những tác động có ph-ơng h-ớng, có mục đích rõ ràng của chủ thể quản lý lên đối t-ợng quản lý nhằm hình thành và phát triển nhân cách con người. Mục đích cuối cùng của quản lý giáo dục là tổ chức quá trình giáo dục có hiệu quả để đào tạo lớp thanh niên thông minh, sáng tạo, năng động, tự chủ, biết sống và phấn đấu vì hạnh phúc của bản thân và xã hội . Tuỳ theo việc xác định đối t-ợng QL mà QL giáo dục có nhiều cấp độ khác nhau ở cả tầm vĩ mô và tầm vi mô: ở tầm vĩ mô, toàn quốc gia, ng-ời ta th-ờng nói đến quản lý hệ thống giáo dục. ở tầm vi mô, trong phạm vi một thể chế, một cơ sở giáo dục, ng-ời ta đề cập tới quản lý nhà tr-ờng. 1.1.4. Quản lý nhà tr-ờng Nhà tr-ờng là một tổ chức giáo dục cơ sở, trực tiếp làm công tác đào tạo, thựchiện việc giáo dục toàn diện đối với thế hệ trẻ. Thông điệp của thời đại đã chỉ rõ Nhà tr-ờng là vầng trán của cộng đồng. Thành tích tập trung nhất của nhà tr-ờng là chất l-ợng và hiệu quả giáo dục, đ-ợc thể hiện ở sự tiến bộ của học sinh, ở việc đạt mục tiêu giáo dục của nhà tr-ờng. - Theo tác giả Nguyễn Ngọc Quang thì Quản lý nhà trường là quản lý hoạt động dạy và học tức là làm sao đ-a hoạt động đó từ trạng thái này sang trạng thái khác để dần tiến tới mục tiêu giáo dục (23 tr.34 ). - Theo tác giả Phạm Minh Hạc thì : Quản lý nhà tr-ờng là thực hiện đ-ờng lối của Đảng trong phạm vi trách nhiệm của mình là đ-a nhà tr-ờng vận - 13 hành theo nguyên lý giáo dục để tiến tới mục tiêu giáo dục, muạc tiêu đào tạo đối với ngành giáo dụcvới thế hệ trẻ và từng học sinh ( 27 tr.71 ) -- Theo tác giả Hoàng Minh Thao, "Quản lý tr-ờng học là một chuỗi tác động hợp lý (có mục đích, có hệ thống, có kế hoạch) mang tính tổ chức s- phạm của chủ thể quản lý đến tập thể giáo viên, học sinh, đến những lực l-ợng giáo dục trong và ngoài tr-ờng nhằm huy động họ cùng cộng tác, phối hợp, tham gia vào mọi hoạt động của nhà tr-ờng làm cho quá trình này vận hành một cách tối -u tới việc hoàn thành mục tiêu dự kiến" (50, tr.11). QLNT và những đổi mới trong QLNT đang đ-ợc chính phủ rất quan tâm và tạo điều kiện phát triển. Thực chất của quá trình QLNT là quá trình tổ chức, chỉ đạo, điều hành, kiểm tra hoạt động giảng dạy của thầy và hoạt động học tập của trò, đồng thời quản lý những điều kiện cơ sở vật chất kỹ thuật và tinh thần cho quá trình dạy- học nhằm đạt đ-ợc mục đích của giáo dục đào tạo. Tiêu điểm hội tụ của hoạt động giáo dục trong phạm vi một nhà tr-ờng là quá trình đào tạo hay nó còn đ-ợc xem xét triệt để ở quá trình giảng dạy và học tập. Tuy nhiên quá trình đào tạo, hay quá trình dạy và học như là một hệ thống con trong nhà tr-ờng có liên hệ chặt chẽ tới các quá trình, hệ thống con khác trong nhà tr-ờng và đồng thời cũng có liên hệ ngày càng chặt chẽ với các quá trình, hệ thống khác bên ngoài nhà tr-ờng. Điều này cần đ-ợc chú ý trong việc QLNT, đặc biệt là việc quản lý quá trình đào tạo"(53, tr.5) . D-ới đây là mô hình khái quát các thành tố trong một nhà tr-ờng, dựa trên tập bài giảng Phát triển nhà tr-ờng: Một số vấn đề lý luận và thực tiễn của PGS.TS. Đặng Quốc Bảo. Môi tr-ờng quốc tế Môi tr-ờng : Kt, Vh, Xh, Gia đình, SX, Kinh doanh Hỡnh thc t chc Th M Nh trng - 14 iu kin Tr