Giải pháp xây dựng đội ngũ nữ cán bộ quản lý trường trung học cơ sở huyện Đông Triều tỉnh Quảng Ninh trong giai đoạn hiện nay

bit l n CBQL trng THCS ca huyn ụng Triu, tnh trong thi k i mi. Trong khi ú yờu cu thc tin giỏo dc v o to ca tnh ang t ra nhng vn bc xỳc phi gii quyt. Vỡ vy, vic nghiờn cu, xut cỏc gii phỏp phỏt trin i ng n CBQL trng THCS ca huyn ụng Triu, tnh Qung Ninh l cn thit. 1.2. Mt s khỏi nim c bn ca ti 1.2.1. Qun lý a) Khỏi nim v qun lý: Qun lý l mt hot ng bt ngun t s phõn cụng, hp tỏc lao ng trong mt t chc, mt c s nht nh.Cú l khụng cú lnh vc hot ng no ca con ngi quan trng hn l cụng vic qun lý, bi vỡ mi nh qun lý mi cp v trong mi t chc u cú nhim v c bn l thit k v duy trỡ mt mụi trng m trong ú cỏ cỏ nhõn lm vic vi nhau trong cỏc nhúm, cú th hon thnh cỏc nhim v v cỏc mc tiờu ó nh. Thut ng Qun lý (ting Anh l Management) c Bỏck khoa ton th m Wikipedia nh ngha nh sau: Qun lý l quỏ trỡnh iu khin v dn hng tt c cỏc b phn ca mt t chc, thụng qua vic thnh lp v thay i cỏc ngun ti nguyờn (nhõn lc, ti chớnh, vt t, trớ thc v giỏ tr vụ hỡnh). Theo t in ting Vit ca Vin ngụn ng hc do nh xut bn Giỏo dc xut bn 2004 : Qun lý l trụng coi, gi gỡn theo nhng yờu cu nht nh, l t chc v iu khin cỏc hot ng theo nhng yờu cu nht nh. u th k 20 nh vn, nh qun lý Mary Parker Follett nh ngha qun lý l "ngh thut khin cụng vic c lm bi ngi khỏc". Ngy nay, khỏi nim Qun lý ó tr nờn ph bin nhng cha cú mt khỏi nim thng nht. Hot ng qun lý c nhiu tỏc gi cp n theo nhng cỏch tip cn khỏc nhau: Theo tỏc gi Nguyn Ngc Quang: Qun lý l tỏc ng cú mc ớch, cú k hoch ca ch th n tp th nhng ngi lao ng núi chung l khỏch th qun lý nhm thc hin c mc tiờu d kin [24, tr. 24]. 15 Cỏc tỏc gi Nguyn Quc Chớ v Nguyn Th M Lc quan nim: Hot ng qun lý l tỏc ng cú nh hng, cú ch ớch ca ch th qun lý (ngi qun lý) n khỏch th qun lý (ngi b qun lý) trong mt t chc nhm lm cho t chc vn hnh v t c mc ớch ca t chc. [8, tr.26]. Theo tỏc gi Trn Kim: Qun lý l nhng tỏc ng ca ch th qun lý trong vic huy ng, phỏt huy, kt hp, s dng, iu chnh, iu phi cỏc ngun lc (nhõn lc, vt lc, ti lc) trong v ngoi t chc (ch yu l ni lc) mt cỏch ti u nhm t mc ớch ca t chc vi hiu qu cao nht Tỏc gi ng Quc Bo cho rng: Bn cht hot ng qun lý gm hai quỏ trỡnh tớch hp vo nhau : quỏ trỡnh qun gm s coi súc, gi gỡn, duy trỡ h trng thỏi n nh; quỏ trỡnh lý gm s sa sang, sp xp, i mi h a h vo th phỏt trinTrong qun phi cú lý, trong lý phi cú qun ng thỏi ca h th cõn bng ng: h vn ng phự hp, thớch ng v cú hiu qu trong mi tng tỏc gia cỏc nhõn t bờn trong (ni lc) vi cỏc nhõn t bờn ngoi (ngoi lc) [2, tr. 28]. Cỏc tỏc gi ng V Hot v H Th Ng cho rng: Qun lý l mt quỏ trỡnh nh hng, quỏ trỡnh cú mc tiờu, qun lý mt h thng nhm t c nhng mc tiờu nht nh. Nhng khỏi nim trờn tuy cú khỏc nhau v cỏch tip cn v cỏch din t nhng u cú chung nhng du hiu ch yu sau: - Hot ng qun lý cú tớnh a dng, tỏc dng mt cỏch tng hp, c tin hnh trong mt t chc hay mt nhm xó hi - Hot ng qun lý l nhng tỏc ng cú tớnh hng ớch. - Hot ng qun lý l nhng tỏc ng phi hp n lc ca cỏc cỏ nhõn, l s la chn cỏc kh nng ti u nhm thc hin cỏc mc tiờu ca t chc ó ra. Qua ú, khỏi nim qun lý cú th c hiu nh sau: Qun lý l quỏn trỡnh tỏc ng cú t chc, cú hng ớch ca ch th qun lý n khỏch th qun lý trong mt t chc, thụng qua cụng c v phng phỏp qun lý nhm lm cho t chc ú vn hnh hp quy lut v t c nhng mc tiờu ra. 16 Quỏ trỡnh tỏc ng ú cú th th hin qua s sau: Ni dung qun lý Ch th qun lý Mc tiờu qun lý Khỏch th qun lý Phng phỏp v cụng c qun lý S 1.1: Quỏ trỡnh tỏc ng ca hot ng qun lý b) Cỏc cu phn ca qun lý: Qun lý gm cú hai thnh phn: Ch th qun lý v khỏch th qun lý. Ch th qun lý: l ngi qun lý. Ch th qun lý ch cú th l ngi hoc t chc do con ngi c th lp nờn. Khỏch th qun lý: L ngi b qun lý, i tng ny cú th l ngi (qun lý ai?), vt (qun lý cỏi gỡ?), hay s vic (qun lý s vic). Cng cú khi khỏch th l ngi, t chc c con ngi i din tr thnh ch th qun lý cp di thp hn. Gia ch th qun lý v khỏch th qun lý cú mi quan h tỏc ng qua li tng h nhau. Ch th lm ny sinh cỏc tỏc ng qun lý, cũn khỏch th thỡ ny sinh cỏc giỏ tr vt cht v tinh thn cú giỏ tr s dng, trc tip ỏp ng nhu cu con ngi, tho mn mc ớch ca ch th qun lý. c) C ch qun lý: C ch qun lý l phng thc m nh nú hot ng qun lý c thc hin v quan h qua li gia ch th qun lý v khỏch th qun lý c vn hnh v iu chnh. 17 d) Chc nng qun lý Chc nng qun lý l hỡnh thc biu hin s tỏc ng cú ch ớch ca ch th qun lý lờn i tng qun lý. ú l tp hp nhng nhim v khỏc nhau m ch th qun lý phi tin hnh trong quỏ trỡnh qun lý. Thc cht ca cỏc chc nng qun lý chớnh l do s tn ti cỏc hot ng qun lý. Chc nng qun lý cú chc nng c bn, chc nng c th vi nhiu cỏch tip cn khỏc nhau. Nhiu ngi cho rng qun lý cú bn chc nng c bn, ng thi l bn khõu cú liờn quan mt thit vi nhau, ú l: Lp k hoch: Bao gm xỏc nh mc tiờu ca t chc, thit lp chin lc tng th t c cỏc mc tiờu ú, v phỏt trin mt h thng th t rừ rng ca k hoch gn kt v an xen cỏc hot ng; T chc (cụng vic v cỏc ngun lc): L quỏ trỡnh sp xp, phõn b cụng vic, quyn hnh v ngun lc cho cỏc b phn, cỏc thnh viờn ca t chc h cú th hot ng v t c mc tiờu ca t chc mt cỏch cú hiu qu; Lónh o (ch o): L quỏ trỡnh tỏc ng n cỏc thnh viờn ca t chc, lm cho h gn kt, nhit tỡnh, t giỏc v n lc phn u t cỏc mc tiờu ca t chc; Kim tra, ỏnh giỏ: L nhng hot ng ca ch th qun lý nhm tỡm ra mt u im, mt hn ch, qua ú ỏnh giỏ, iu chnh v x lý nhng kt qu ca quỏ trỡnh vn hnh t chc, lm cho mc tiờu ca qun lý c hin thc hoỏ mt cỏch ỳng hng v cú hiu qu. Cỏc chc nng qun lý lm nờn bn cht ca qun lý. Nú nõng cao hiu qu hot ng ca b mỏy v l nhõn t thỳc y s phỏt trin ca t chc. 1.2.2. Qun lý giỏo dc, qun lý nh trng 1.2.2.1. Qun lý giỏo dc Hin nay, nc ta cỏc nh nghiờn cu lý lun giỏo dc cho rng: QLGD l s tỏc ng cú ý thc, cú mc ớch ca ch th qun lý ti khỏch th qun lý nhm a hot ng s phm ca h thng giỏo dc t ti kt qu mong mun mt cỏch cú hiu qu nht. Hay: QLGD, qun lý trng hc l 18 mt chui tỏc ng hp lý (cú mc ớch, cú h thng, cú k hoch) mang tớnh s phm ca ch th qun lý n tp th giỏo viờn v hc sinh, n nhng lc lng giỏo dc trong v ngoi nh trng nhm huy ng h cựng cng tỏc, phi hp, tham gia vo mi hot ng ca nh trng, lm cho quỏ trỡnh ny vn hnh mt cỏch ti u ti vic hon thnh cỏc mc tiờu d kin [5, tr. 11]. QLGD cũn c hiu mt cỏch c th l qun lý mt h thng giỏo dc, mt trng hc, mt c s giỏo dc, cú th l mt trung tõm hng nghip dy ngh, mt tp hp cỏc c s giỏo dc trờn a bn dõn c, ... Theo PGS. TS. ng Quc Bo, QLGD theo ngha tng quỏt l: Hot ng iu hnh, phi hp cỏc lc lng xó hi nhm y mnh cụng tỏc o to th h tr theo yờu cu phỏt trin xó hi [2, tr. 1]. Mng li nh trng l mt b phn kt cu h tng xó hi, do ú, QLGD l: Qun lý mt loi quỏ trỡnh KT XH c bit nhm thc hin ng b, hi ho s phõn hoỏ v xó hi hoỏ tỏi sn xut sc lao ng cú k thut, phc v cỏc yờu cu phỏt trin KT XH [2, tr. 1] QLGD cú th c hiu rừ hn, theo Phm Minh Hc: Qun lý nh trng, QLGD núi chung l thc hin ng li giỏo dc ca ng trong phm vi trỏch nhim ca mỡnh, tc l a nh trng vn hnh theo nguyờn lý giỏo dc tin ti mc tiờu giỏo dc, mc tiờu o to i vi ngnh giỏo dc, vi th h tr v tng hc sinh [7, tr. 34]. - Ch th QLGD xột theo ngnh dc chuyờn mụn l: cỏc cp qun lý t B GD & T (l c quan thay mt Nh nc qun lý), n S GD & T , n Phũng giỏo dc v cui cựng l Hiu trng cỏc nh trng - ch th qun lý trc tip s vn hnh trong h thng giỏo dc.i tng ca QLGD õy l: i ng cỏn b, giỏo viờn, nhõn viờn trong h thng giỏo dc quc dõn. - Ch th QLGD xột theo phõn cp qun lý theo a bn v lónh th l: UBND cỏc tnh, thnh ph trc thuc Trung ng, n S GD & T (l c quan thay mt U ban nhõn dõn qun lý nh nc v GD&T ti a phng), n Phũng giỏo dc v n Hiu trng cỏc nh trng.i tng ca QLGD 19 õy l: i ng cỏn b, giỏo viờn, nhõn viờn v hc sinh trong h thng giỏo dc ca a phng. - Ch th QLGD trong phm vi nh trng l hiu trng. i tng qun lý õy l: cỏn b, giỏo viờn, nhõn viờn v hc sinh trong nh trng. tng cng tớnh hiu qu ca QLGD, hin nay Nh nc ang y mnh phõn cp qun lý trong giỏo dc v o to. Lut Giỏo dc (sa i 2005) th hin rừ cỏc ni dung ny, nht l y mnh phõn cp QLGD ph thụng cho U ban nhõn dõn cỏc tnh, thnh ph qun lý. Phõn cp QLGD l cn thit, nhng cụng tỏc QLGD tt c mi cp u phi nhm mc ớch to iu kin ti u cho s vn hnh thun li ca cỏc c s giỏo dc t n cht lng v hiu qu cao. 1.2.2.2. Qun lý nh trng Trng hc l mt t chc giỏo dc c s, trc tip lm cụng tỏc o to, thc hin vic giỏo dc ton din i vi th h tr. Thnh tớch tp trung nht ca trng hc l cht lng v hiu qu giỏo dc, c th hin s tin b ca hc sinh, vic t mc tiờu giỏo dc ca nh trng. Qun lý nh trng l mt yu t rt c bn v ht sc quan trng, nhm m bo t chc tt cỏc hot ng giỏo dc ton din trong nh trng. Trong chng mc nht nh, qun lý nh trng chớnh l QLGD (theo Phm Minh Hc - sỏch ó dn). C th hn: Vic qun lý nh trng ph thụng l qun lý hot ng dy hc, tc l lm sao a hot ng ú t trng thỏi ny sang trng thỏi khỏc dn dn tin ti mc tiờu giỏo dc [8, tr.34]. Thc cht ca qun lý quỏ trỡnh dy hc, giỏo dc l: T chc, ch o iu hnh vic dy ca thy v hot ng hc tp ca trũ, ng thi qun lý nhng iu kin c s vt cht, k thut, thit b cho dy v hc, nhm t c mc ớch giỏo dc o to. Quỏ trỡnh GD&T trong nh trng cú th coi l mt h thng gm cỏc thnh t c bn: mc tiờu, ni dung, phng phỏp, ngi dy (thy), ngi hc (trũ), c s vt cht, mụi trng nh trng, mụi trng s phm, mụi trng xó hi, cỏc mi quan h, thụng tin... Quỏ trỡnh ny c vn hnh ng b trong s kt hp cht ch cỏc thnh t ch yu vi 20