Biện pháp quản lý hoạt động giảng dạy, học tập các môn chuyên ngành tại trường Cao đẳng Du lịch Hà Nội trong giai đoạn hiện nay

Ch th qun lý cú th l mt cỏ nhõn, mt nhúm hay mt t chc. Khỏch th qun lý l nhng con ngi c th v s hỡnh thnh t nhiờn cỏc mi quan h gia nhng con ngi, nhúm ngi. Cụng c qun lý l phng tin tỏc ng ca ch th qun lý ti khỏch th qun lý: mnh lnh, quyt nh, lut l, chớnh sỏch.... Phng phỏp qun lý l cỏch thc tỏc ng ca ch th qun lý ti khỏch th qun lý. Mc tiờu ca t chc c xỏc nh theo nhiu cỏch khỏc nhau, nú cú th do ch th qun lý ỏp t hoc do s cam kt gia ch th qun lý v khỏch th qun lý. 1.1.1.2. Qun lý giỏo dc Giỏo dc l mt hin tng xó hi, mt chc nng ca xó hi loi ngi c thc hin mt cỏch t giỏc. Ging nh mi hot ng khỏc ca xó hi, giỏo dc cng cn c qun lý. Qun lý giỏo dc l mt loi hỡnh qun lý xó hi. Qun lý giỏo dc cú nhiu nh ngha khỏc nhau: Qun lý giỏo dc l s tỏc ng cú ý thc ca ch th qun lý ti khỏch th qun lý nhm a hot ng s phm ca h thng giỏo dc t ti kt qu mong mun mt cỏch cú hiu qu nht.[25,tr.12]. Qun lý giỏo dc l quỏ trỡnh tỏc ng cú ý thc, c nh hng ca ch th qun lý lờn cỏc thnh t ca cỏc hot ng giỏo dc nhm thc hin mc tiờu ca giỏo dc mt cỏch cú hiu qu.[25,tr.12]. Qua cỏc khỏi nim trờn chỳng ta cú th hiu qun lý giỏo dc l quỏ trỡnh vn dng nhng nguyờn lý, phng phỏp ca khoa hc qun lý vo mt lnh vc hot ng c th ca ngnh giỏo dc. H thng qun lý giỏo dc gm cỏc thnh t: - Ch th qun lý giỏo dc: h thng qun lý giỏo dc cỏc cp t trung ng n a phng. 6 - i tng qun lý giỏo dc (khỏch th qun lý giỏo dc): + iu kin c s vt cht k thut, ngun lc cho giỏo dc + Quỏ trỡnh giỏo dc + Con ngi tham gia hot ng giỏo dc - C ch qun lý giỏo dc bao gm cỏc c ch chớnh thc v khụng chớnh thc: + C ch chớnh thc l cỏc quy nh c th hin bng cỏc vn bn mang tớnh phỏp lý, c thc hin nhm duy trỡ mi quan h gia ch th v khỏch th do Nh nc, B Giỏo dc - o to v cỏc c quan chc nng cú thm quyn c B u quyn ban hnh. + C ch khụng chớnh thc l nhng quy nh khụng thnh vn bn + C ch khụng chớnh thc l nhng quy nh khụng thnh vn bn nhng c s dng nhm duy trỡ quan h gia ch th v i tng qun lý dc mi thnh viờn trong h thng qun lý tha nhn v tụn trng. - Mc tiờu ca qun lý giỏo dc: "Nõng cao dõn trớ, o to nhõn lc, bi dng nhõn ti, hỡnh thnh i ng nhõn lc cú tri thc v cú tay ngh, cú nng lc thc hnh, t ch, nng ng v sỏng to, cú o c cỏch mng, tinh thn yờu nc, yờu Ch ngha Xó hi".[4,tr.12]. Qun lý núi chung v qun lý giỏo dc núi riờng c bit quan trng i vi s phỏt trin xó hi v s phỏt trin ca ngnh Giỏo dc. Trong bi phỏt biu ti bui khai mc hi tho v qun lý giỏo dc ti trng Qun lý cỏn b giỏo dc trung ng I ngy 26 thỏng 3 nm 1996, B trng B Giỏo dc - o to Ngyn Minh Hin ó khng nh: "Qun lý giỏo dc l yu t quan trng to ra ni lc cho ngnh trong iu kin t nc ta cũn nghốo".[30,tr.13]. 1.1.1.3. Qun lý nh trng Trng hc nm trong h thng giỏo dc v h thng xó hi, c im ca th ch l cú s kt hp cht ch hu c gia c im nh nc v c im xó hi. Trng hc luụn cú mi quan h v tỏc ng qua li 7 vi mụi trng xó hi. "Trng hc l mt thit ch xó hi trong ú din ra quỏ trỡnh o to giỏo dc vi s hot ng tng tỏc ca hai nhõn t thy trũ. Trng hc l mt b phn ca cng ng v trong gung mỏy ca h thng giỏo dc quc dõn nú lỏ n v c s".[2,tr.20]. Theo giỏo s - vin s Phm Minh Hc: "Qun lý nh trng l thc hin ng li giỏo dc ca ng trong phm vi trỏch nhim ca mỡnh, tc l a nh trng vn hnh theo nguyờn lý giỏo dc tin ti mc tiờu giỏo dc, mc tiờu o to i vi ngnh Giỏo dc, vi th h tr v vi tng hc sinh".[15,tr52]. Qun lý nh trng v bn cht l qun lý con ngi. Trong nh trng h b qun lý l tp th giỏo viờn, cỏn b, cụng nhõn viờn v hc sinh; h qun lý l lónh o nh trng. Nh vy chỳng ta cú th hiu qun lý nh trng l tỏc ng ca lónh o nh trng (ch th qun lý) n tp th cỏn b, giỏo viờn, cụng nhõn viờn v hc sinh t chc phi hp hot ng ca h trong quỏ trỡnh giỏo dc hc sinh theo mc tiờu o to ca nh trng. Nh trng c coi l t chc giỏo dc c s mang tớnh nh nc, xó hi, trc tip tin hnh cỏc hot ng giỏo dc, o to th h tr. Nh trng cú nhim v trc tip tham gia vo quỏ trỡnh thc hin mc tiờu "nõng cao dõn trớ, o to nhõn lc, bi dng nhõn ti cho t nc". Qun lý nh trng cú rt nhiu hot ng tựy tng gúc xem xột nghiờn cu. Trong ú qun lý nh trng cũn c hiu nh qun lý hot ng dy v hc. Vỡ hot ng dy v hc l hot ng trung tõm ca nh trng, nú chi phi mi hot ng giỏo dc khỏc trong nh trng. Nú cũn l con ng trc tip v thun li nht giỏo dc th h tr v thc hin mc ớch cao nht ca nh trng. Do ú, cú th núi trng tõm ca qun lý nh trng l qun lý quỏ trỡnh dy v hc. Qun lý quỏ trỡnh dy v hc l qun lý vic chp hnh quy nh v hot ng ging dy ca giỏo viờn v hot ng hc tp ca hc sinh, m bo cho cỏc hot ng ú c tin hnh mt cỏch t giỏc, cú n np n nh, cú k cng, k lut, cú cht lng v hiu qu cao. 8 Qun lý nh trng cũn c hiu l qun lý hot ng phi hp, vỡ trong nh trng cú nhiu phũng, khoa, b mụn, trung tõm v cỏc b phn khỏc nhau. Mi hot ng ca nh trng núi chung u l cỏc hot ng mang tớnh phi hp. Chớnh vỡ vy, s phi hp nhp nhng gia cỏc b phn trong nh trng gúp phn lm cho cỏc hot ng t kt qu cao hn. Qun lý nh trng cũn liờn quan n qun lý ngun ti chớnh v c s vt cht k thut. Trong bt k t chc no, ngun kinh phớ úng vai trũ vụ cựng quan trong trong vic duy trỡ cỏc hot ng. Nh trng cn to ra c ngun kinh phớ n nh, phỏt trin ng thi qun lý v s dng ỳng mc ớch. C s vt cht k thut ca nh trng bao gm t ai, nh ca, cụng trỡnh xõy dng, trang thit b v cỏc ti sn khỏc c Nh nc giao cho nh trng qun lý v s dng hoc do nh trng t u t mua sm, xõy dng hoc c cỏc t chc, cỏ nhõn ti tr nhm phc v cho cỏc hot ng o to, nghiờn cu khoa hc, phỏt trin cụng ngh v cỏc hot ng khỏc. Vic qun lý c s vt cht v ti sn phc v cho quỏ trỡnh o to phi m bo c 3 yờu cu liờn quan mt thit vi nhau l: (1) m bo c s vt cht k thut cho quỏ trỡnh o to ca nh trng; (2) s dng cú hiu qu c s vt cht k thut trong quỏ trỡnh o to; (3) t chc qun lý tt c s vt cht k thut ca nh trng. Qun lý nh trng khỏc vi qun lý xó hi khỏc, nú c quy nh bng bn cht lao ng s phm ca ngi giỏo viờn, bn cht ca quỏ trỡnh dy hc v giỏo dc, trong ú mi thnh viờn ca nh trng va l ch th sỏng to ch ng, va l i tng qun lý. Sn phm ca cỏc hot ng trong nh trng l nhõn cỏch ca ngi hc sinh c hỡnh thnh trong quỏ trỡnh hc tp, tu dng v rốn luyn, phỏt trin theo yờu cu ca xó hi. 1.1.2. Khỏi nim hot ng dy - hc Hot ng dy hc l mt trong nhng hot ng giao tip s phm mang ý ngha xó hi. Ch th ca hot ng dy l ngi thy v ch th ca hot ng hc l ngi hc. Hai hot ng ny khụng i lp nhau m 9 luụn song song tn ti v phỏt trin trong mt quỏ trỡnh thng nht cựng hng ti mc ớch chung. Hot ng dy ca thy l truyn th tri thc, t chc, ch o, iu khin v hng dn hot ng chim lnh tri thc ca ngi hc. Ngi thy thc hin nhim v dn ng, l ngi ng hnh vi ngi hc trờn con ng chim lnh tri thc theo ni dung dy hc c chng trỡnh quy nh bng cỏc phng phỏp s phm, to nờn s gn kt cht ch gia ngi dy v ngi hc. Hot ng hc ca hc sinh l hot ng nhn thc di tỏc ng ca ngi thy, nú tr nờn cú ý ngha v kt qu khi c thc hin mt cỏch t giỏc, tớch cc vi s n lc ca ngi hc. Hot ng hc khụng dng li vic nhc li, lp li bi hc, hnh vi m hn th na nú cũn l s tỏi to cho bn thõn, sỏng to trong t duy, bit s dng v iu khin tri thc trong quỏ trỡnh lnh hi v chim lnh cỏc kin thc mi. Thụng qua hc tp ngi hc bit s dng v iu khin tri thc ó c lnh hi to nờn nhõn cỏch ca bn thõn cú kh nng thớch ng vi yờu cu xó hi. Dy v hc l hai hot ng ca mt quỏ trỡnh thng nht. Kt qu hc tp ca ngi hc khụng ch l kt qu ca vic hc m nú cũn th hin kt qu ca quỏ trỡnh dy. Khụng th tỏch ri kt qu hc tp ca trũ vi vic ỏnh giỏ kt qu dy ca ngi thy bi vỡ: Nu hot ng dy l vic t chc, iu khin túi u quỏ trỡnh chim lnh tri thc, hỡnh thnh v phỏt trin nhõn cỏch thỡ trong hot ng hc, hc sinh tip nhn khỏi nim khoa hc mt cỏch t giỏc, tớch cc v t lc chim lnh khoa hc mt cỏch tt nht di s iu khin ca thy. Nu dy l hot ng t chc iu khin s hc tp ca hc sinh, giỳp hc sinh nm vng kin thc, hỡnh thnh k nng, hỡnh thnh nhõn cỏch thỡ hot ng hc s t 3 mc ớch: trớ lc (nm vng kin thc), phỏt trin (t duy v nng lc hot ng trớ tu), giỏo dc (hỡnh thnh thộ gii quan khoa hc, nhõn cỏch - phm cht v o c...). Nu hot ng dy l truyn t thụng tin v iu khin hot ng thỡ hot ng hc l lỡnh hi v t iu khin. 10 Nu hot ng dy theo chng trỡnh v ni dung quy nh thỡ hot ng hc phi tuõn th, thc hin theo ton b h thng khỏi nim ca mụn hc; cu trỳc lụgic ca mụn hc; cỏc phng phỏp c trng khoa hc to nờn mụn hc; ngụn ng khoa hc; ng dng hiu bit vo hc tp v lao ng. Nu hot ng dy theo phng phỏp nh ch ca nh trng v s thớch ng sỏng to ca thy v trũ thỡ hot ng hc phi cú phng phỏp nhn thc, phng phỏp chim lnh tri thc, bin nú thnh hc vn ca bn thõn ngi hc. Dy v hc l hai hot ng cú s thng nht cht ch, cú mi liờn h hu c gia thy v trũ, gia truyn th v lnh hi, gia dy hc v kt qu dy hc hin ti v l hiu qu trong tng lai. Mc tiờu ca dy hc gn lin vi mc ớch ca bi hc, mụn hc. Mc tiờu chung ca dy hc l trang b cho ngi hc tri thc - k nng - thỏi v cỏc giỏ tr. Mc ớch chuyờn bit a ra yờu cu c th cho hot ng ca giỏo viờn v hc sinh vi tng ni dung, tng ch nhn thc, ú l mc tiờu trc tip c tớnh toỏn xõy dng trờn c s c im c th ca mụn hc, i tng hc sinh. Mc ớch dy hc c thụng qua vic thc hin mc tiờu bi hc, mụn hc. 1.1.3. Qun lý hot ng dy - hc Dy hc v giỏo dc trong s thng nht l hot ng trng tõm ca nh trng, mi hot ng khỏc ca nh trng u tp trung hng vo ú. Qun lý hot ng dy hc l h thng nhng tỏc ng cú mc ớch, cú khoa hc, hp quy lut ca ch th qun lý ti khỏch th qun lý trong hot ng dy hc nhm t c mc tiờu ra. Trong nh trng qun lý hot ng dy hc l qun lý quỏ trỡnh lao ng s phm ca ngi thy v hot ng hc tp, t giỏo dc ca hc sinh din ra trong quỏ trỡnh dy hc. qun lý hot ng dy hc cú hiu qu lónh o nh trng phi xỏc nh rừ mc tiờu, ni dung, cỏc nguyờn tc v cỏc phng phỏp qun lý quỏ trỡnh dy hc. - Mc tiờu qun lý hot ng dy hc: 11