Một số biện pháp quản lý nhằm nâng cao chất lượng dạy học các môn khoa học Mác - Lênin, Tư tưởng Hồ Chí Minh tại Viện Đại học Mở Hà Nội.PDF

Chng 1: MT S VN Lí LUN V QUN Lí NHM NNG CAO CHT LNG DY HC CC MễN KHOA HC MC LấNIN, T TNG H CH MINH 1.1. S lc lch s vn nghiờn cu Cht lng dy hc cỏc mụn khoa hc Mỏc- Lờnin, T tng H Chớ Minh trong cỏc trng i hc, cao ng tr thnh vn ngy cng thu hỳt s quan tõm ca cỏc cp, ngnh cú liờn quan, ca nhiu nh khoa hc, nht l t sau i hi ton quc ln th VI, khi B i hc, trung hc chuyờn nghip v dy ngh (nay l B Giỏo dc v o to) cú ch trng c th ch o vic thc hin i mi mc tiờu, chng trỡnh, ni dung v phng phỏp o to trong ton ngnh, trong cỏc mụn khoa hc MỏcLờnin, T tng H Chớ Minh c c bit chỳ ý. Di s ch o trc tip ca B chớnh tr, B Giỏo dc v o to ó ch ng phi hp vi Ban Khoa giỏo Trung ng, Ban T tng vn hoỏ Trung ng t chc hi ngh ton quc v dy v hc cỏc mụn khoa hc Mỏc- Lờnin, t tng H Chớ Minh trong cỏc trng i hc, cao ng (thỏng 6/1998). B Giỏo dc v o to cng ó t chc theo dừi, ch o, kim tra, nm tỡnh hỡnh c th cỏc trng, kp thi ra cỏc vn bn ch o cỏc trng trong ton ngnh gi vng k cng dy v hc cỏc mụn hc ny. Mi õy nht, ngy 24/6/2002, Th tng chớnh ph ó cú quyt nh s 494/Q - TTg phờ duyt ỏn: Mt s bin phỏp nõng cao cht lng v hiu qu ging dy, hc tp cỏc mụn khoa hc Mỏc- Lờnin, t tng H Chớ Minh trong cỏc trng i hc, cao ng; mụn chớnh tr trong cỏc trng trung hc chuyờn nghip, dy ngh. 6 Trong nhng nm gn õy, rt nhiu nh khoa hc ó thụng qua cỏc tp chớ khoa hc lờn ting lun bn v thc trng cng nh úng gúp cỏc ý kin nhm nõng cao cht lng cụng tỏc ging dy, hc tp cỏc mụn hc ny. Trong s ny ỏng chỳ ý cú cỏc bi vit sau: Tin s Lờ Hu i (Trng i hc Kinh t v Qun tr Nng ) Gii phỏp nõng cao cht lng ging dy cỏc mụn khoa hc Mỏc-Lờnin cỏc trng i hc - Tp chớ Nghiờn cu lý lun s 1 nm 2000. Tin s Nguyn Vn Nam v c nhõn Lờ Xuõn Ho (Phõn vin Nng)Trao i v phng phỏp ging dy lý lun Mỏc-Lờnin-Tp chớ giỏo dc lý lun s 10 nm 2000. Tin s Nguyn Tun Hựng (i hc Nng) Gúp phn i mi ging dy cỏc mụn khoa hc Mỏc-Lờnin Tp chớ giỏo dc s 8,thỏng 7 nm 2000. Tỏc gi V Thanh Bỡnh (V Cụng tỏc Chớnh tr B Giỏo dc v o to ) vi bi vit: Nõng cao cht lng dy- hc cỏc mụn khoa hc Mỏc-Lờnin, T tng H Chớ Minh, Chớnh tr trong cỏc trng i hc, cao ng, trung hc chuyờn nghip v dy ngh. Bi ng trờn Tp chớ giỏo dc s 62, thỏng 7 nm 2003. Cỏc cụng trỡnh nghiờn cu v qun lý giỏo dc, qun lý o to ó khỏi quỏt nhng lun im c bn v qun lý hot ng o to trong cỏc trng cao ng, i hc lm c s cho vic thc hin cụng tỏc qun lý quỏ trỡnh ny mt cỏch cú hiu qu. Tuy nhiờn, cho n nay cha cú mt cụng trỡnh no nghiờn cu mt cỏch cú h thng v tng i ton din v vn qun lý hot ng dy hc cỏc mụn khoa hc Mỏc-Lờnin, T tng H Chớ Minh trong cỏc trng cao ng v i hc. 1.2. Nhng khỏi nim c bn 1.2.1. Qun lý Trong lch s phỏt trin ca xó hi loi ngi, tri qua nhiu giai on, con ngi u cn phi hot ng lao ng tn ti v phỏt trin. cụng vic cú hiu qu hn, nng sut hn ũi hi con ngi phi cú s phõn cụng, 7 hp tỏc trong lao ng v phi cú s ch huy phi hp, iu hnh, kim tra, chnh lý, giỳp ngi ng u n lc cỏc thnh viờn trong nhúm, trong cng ng, trong t chc t c mc tiờu ra. Hot ng lao ng c bit ú c gi l hot ng qun lý. Khi nghiờn cu v lý lun qun lý, cỏc nh nghiờn cu cng nh thc hnh qun lý, vi nhng cỏch tip cn khỏc nhau ó a ra rt nhiu quan nim v qun lý: Chng hn i vi lý lun ch ngha Mỏc-Lờnin ó lý gii mt cỏch y v phn ỏnh chớnh xỏc nhng nột c trng c bn ca hot ng qun lý. Theo lý lun ca ch ngha Mỏc-Lờnin, qun lý xó hi mt cỏch khoa hc l s tỏc ng cú ý thc ca ch th qun lý i vi ton b hay nhng h thng khỏc nhau ca h thng xó hi, trờn c s vn dng ỳng n nhng quy lut v xu hng khỏch quan vn cú ca nú nhm m bo cho nú hot ng v phỏt trin ti u theo mc ớch t ra. Cũn i vi W.Taylor, ngi u tiờn nghiờn cu quỏ trỡnh lao ng trong tng b phn ca nú, nờu ra h thng t chc lao ng nhm khai thỏc ti a thi gian lao ng, s dng hp lý nht cụng c lao ng thỡ cho rng: Qun lý l ngh thut bit rừ chớnh xỏc cỏi gỡ cn lm v lm cỏi ú th no bng phng phỏp tt nht v r nht. Nh lý lun qun lý kinh t ngi Phỏp A.Fayon, cho rng Qun lý l a xớ nghip ti ớch, c gng s dng tt cỏc ngun lc ca nú. Nh iu khin hc nh Berg A.I li cho rng: Qun lý l quỏ trỡnh chuyn mt h ng lc phc tp t trng thỏi ny sang trng thỏi khỏc nh tỏc ng vo cỏc phn t bin thiờn ca nú . Khi núi v vai trũ qun lý trong xó hi, Kozlova O.V v Kuznetsov I.N nh ngha Qun lý l s tỏc ng cú mc ớch n nhng tp th con ngi t chc v phi hp hot ng ca h trong quỏ trỡnh sn xut [34,tr 39]. Trong tỏc phm Nhng vn ct yu ca qun lý ca Harold Koonl thỡ qun lý c hiu l mt hot ng thit yu, nú bo m phi hp nhng n lc cỏ nhõn nhm t c cỏc mc ớch ca nhúm [5,tr 33]. 8 Vi cỏch tip cn y, tỏc gi Nguyn Ngc Quang cho rng: Qun lý l tỏc ng cú mc ớch, cú k hoch ca ch th qun lý n tp th nhng ngi lao ng núi chung l khỏch th qun lý nhm thc hin c nhng mc tiờu d kin [29,tr 24]. Theo giỏo trỡnh Tõm lý hc trong qun lý Nh nc (1993) ca tỏc gi Mai Hu Khuờ thỡ hot ng qun lý l mt dng lao ng c bit ca ngi lónh o mang tớnh tng hp cỏc loi lao ng trớ úc, liờn kt b mỏy qun lý l mt chnh th thng nht, iu ho phi hp cỏc khõu cỏc cp qun lý hot ng nhp nhng t hiu qu cao. Nh vy, bt c h xó hi no: Mt xớ nghip, mt nh mỏy, mt trng hc, mt Quc gia, u l h qun lý. Mt h qun lý luụn tn ti hai b phn cú quan h gn bú khng khớt vi nhau. B phn qun lý: gi vai trũ l ch th qun lý vi chc nng iu khin h qun lý lm cho nú vn hnh ti mc tiờu ó t ra. B phn b qun lý: Gi vai trũ l khỏch th qun lý, bao gm nhng ngi tha hnh trc tip sn xut v bn thõn quỏ trỡnh sn xut. Cú th ch ra nhng nột c trng c bn ca cụng tỏc qun lý h thng xó hi: - Qun lý l mt loi hỡnh hot ng c bit, mt quỏ trỡnh tỏc ng qua li gia ngi v ngi. - Qun lý va l mt khoa hc va l mt ngh thut huy ng v s dng cỏc ngun lc. - Qun lý nhm tp hp mi ngi, mi cp to ra s hp tỏc gia cỏc cỏ nhõn v ton xó hi trong vic t chc thc hin k hoch v mc tiờu ó ra. Nh vy, chỳng ta cú th hiu: qun lý l mt quỏ trỡnh tỏc ng cú nh hng ca ch th qun lý nhm s dng cú hiu qu cỏc tim nng, cỏc c hi ca t chc t c mc tiờu t ra trong iu kin bin ng ca 9 mụi trng. Khỏi quỏt nhng phõn tớch trờn chỳng tụi xõy dng mụ hỡnh qun lý nh hỡnh 1.1. 10 Ch th qun lý i tng qun lý Mc tiờu qun lý Hỡnh 1.1: Mụ hỡnh qun lý Qun lý l mt dng lao ng c bit, l kt qu ca s phõn cụng lao ng xó hi, luụn gn lin vi quỏ trỡnh lao ng tp th. Lao ng qun lý cú s phõn chia thnh mt h thng cỏc khõu hay dng hot ng xỏc nh nh ú m ch th qun lý tỏc ng vo khỏch th qun lý. Cỏc hot ng ny thng c chuyờn mụn hoỏ v gi l chc nng qun lý. Vy, chc nng qun lý cú th hiu l mt dng hot ng qun lý, thụng qua ú ch th qun lý tỏc ng vo khỏch th qun lý nhm thc hin mt mc tiờu nht nh. Nn sn xut xó hi luụn luụn vn ng v phỏt trin, nờn cú cỏc chc nng qun lý cng khụng ngng bin i, ci tin v hp lý hoỏ. Tp hp cỏc chc nng qun lý l ni dung ca qun lý vi t cỏch l mt quỏ trỡnh. Khi xỏc nh cỏc chc nng qun lý cú nhiu ý kin khỏc nhau, tuy nhiờn c thng nht vi 4 chc nng c bn: * Lp k hoch: Xỏc nh mc tiờu, bin phỏp, cỏch lm c th, xỏc nh iu kin cn thit thc hin mc tiờu. * Chc nng t chc: Sp xp b trớ con ngi vo cụng vic, xỏc nh tớnh cht cỏc mi quan h, xỏc nh cỏch thc thc hin. * Chc nng ch o: Chc nng ny cú tớnh cht tỏc nghip, iu hnh, iu chnh hot ng. 11