Biện pháp cải tiến quản lý hoạt động nghiên cứu khoa học của giảng viên trường Đại học Công đoàn

Trc nm 1990, Vin Nghiờn cu i hc v giỏo dc chuyờn nghip cú ti:T chc v qun lý nghiờn cu trin khai trong cỏc trng i hc phc v sn xut, i sng v quc phũng do Lờ Thc Cỏn ch nhim, chng trỡnh cp Nh nc, mó s 60A. Nm 1991, Vin Nghiờn cu Phỏt trin giỏo dc hon thnh ti: Nghiờn cu nhng bin phỏp phỏt trin v nõng cao hiu qu hot ng khoa hc v cụng ngh v lao ng sn xut trong nh trng, mó s B9138-14 do V Tin Trinh lm ch nhim. Cỏc ti trờn ó úng gúp nhng lớ lun v gii phỏp ca cụng tỏc qun lý hot ng khoa hc v cụng ngh ca ngnh Giỏo dc - o to, gn vi c im tỡnh hỡnh trong gia on ú. Nm 1998, Ninh c Nhn hon thnh lun vn thc s Mt s gii phỏp i mi cụng tỏc qun lý hot ng khoa hc v cụng ngh trng i hc trong giai on mi. ti ó ra mt s gii phỏp i mi cụng tỏc qun lý hot ng khoa hc v cụng ngh h thng cỏc trng i hc nhm nõng cao hiu qu ca cụng tỏc qun lý hot ng khoa hc v cụng ngh cho cỏc trng i hc. Nguyn Th Kim Chung bo v thnh cụng lun vn thc s chuyờn ngnh qun lý giỏo dc vi ti: Mt s bin phỏp qun lý hot ng nghiờn cu khoa hc giỏo dc ca Trng Cao ng S phm Hng Yờn. Trờn c s phõn tớch thc trng, tỡm ra nhng nguyờn nhõn nh hng kt qu ca hot ng nghiờn cu khoa hc trng Cao ng S phm Hng Yờn, tỏc gi ó a ra 7 bin phỏp qun lý nõng cao cht lng, hiu qu cho nghiờn cu khoa hc giỏo dc ca nh trng. Tp chớ Giỏo dc gn õy cú nhiu nh khoa hc v nh qun lý giỏo dc ng nhng cụng trỡnh nghiờn cu v bi vit v hot ng nghiờn cu khoa hc giỏo dc i hc nh: - Nghiờn cu khoa hc gúp phn i mi phng phỏp dy hc nhm nõng cao cht lng o to i hc ca Th Chõu (i hc Quc gia). S 96/9 - 2004. 6 - Logic ni dung v cỏc nhim v nghiờn cu ti khoa hc v gii phỏp qun lý giỏo dc ca Nguyn Phỳc Chõu (Hc vin Cỏn b qun lý giỏo dc - o to Trung ng) s 143, kỡ 1 thỏng 8/2006 Nhỡn chung, cỏc tỏc gi ó úng gúp lý lun v hng gii quyt nhiu vn thc tin trong cụng tỏc qun lý hot ng nghiờn cu khoa hc cỏc trng i hc v cao ng. Cỏc tỏc gi u cao ý ngha, vai trũ ca nghiờn cu khoa hc i vi vic nõng cao cht lng dy hc,, o to trong cỏc nh trng. Tuy nhiờn, mi cụng trỡnh hoc ch gii quyt mt vi vn riờng l, hoc ch cú giỏ tr gn vi mt nh trng trong mt giai on lch s ngn vi nhng hon cnh chớnh tr, kinh t xó hi nht nh. Bi cnh kinh t xó hi gn õy cú nhiu bin i nhanh chúng. Giỏo dc núi chung, cụng tỏc qun lý giỏo dc núi riờng ang ng trc nhng yờu cu mi cao hn. iu ú ũi hi hot ng nghiờn cu khoa hc, nht l khoa hc v qun lý giỏo dc phi c i mi mnh m. Cn phi cú nhng nghiờn cu mi thớch ng v cú giỏ tr thc tin cao. ti ny nhm xut nhng bin phỏp qun lý c th, phự hp hot ng nghiờn cu khoa hc ca ging viờn Trng i hc Cụng on t kt qu cao hn, gúp phn xõy dng nh trng ln mnh. Mc dự cú nhiu khú khn nhng chỳng tụi mnh dn a ra cỏc bin phỏp cú tớnh cht ci tin mnh m hin trng ca cụng tỏc qun lý nghiờn cu khoa hc vn cũn nhiu bt cp hin nay Trng i hc Cụng on. 1.2. Nhng khỏi nim c bn ca ti 1.2.1. Hot ng nghiờn cu khoa hc Khoa hc v hot ng nghiờn cu khoa hc l nhng khỏi nim c s dng khỏ ph bin trong cuc sng, c bit l trong cỏc nh trng i hc v cao ng. Tuy nhiờn, cho n nay vn tn ti khụng ớt nhng quan nim khỏc nhau v chỳng. 1.2.1.1. Khoa hc 7 Thut ng khoa hc c hiu theo nhhiu gúc v mc nhn thc khỏc nhau. - Hng th nht quan nim rng khoa hc l h thng kin thc, tri thc ca con ngi v th gii m h ó tỡm kim, phỏt hin v tớch lu c trong lch s phỏt trin ca xó hi. Khoa hc chớnh l ton b h thng kin thc m nhõn loi ó tớch lu c v nhng quy lut trong s phỏt trin ca t nhiờn, ca xó hi v t duy, v nhng bin phỏp tỏc ng cú k hoch n th gii xung quanh v lm bin i th gii ú nhm phc v i sng con ngi.[18, tr2]. Khoa hc l quy lut ca hin thc vn n nỏu. Trong quyn XIX ca i Bỏch khoa ton th Liờn Xụ cú vit: Khoa hc l tri thc v t nhiờn, v xó hi v t duy, v nhng quy lut khỏch quan ca t nhiờn, xó hi v t duy, h thng tri thc ny c hỡnh thnh trong lch s v khụng ngng phỏt trin trờn c s thc tin xó hi. [dn theo 36,142] Nh vy, theo quan im ny thỡ khoa hc l mt dng sn phm hot ng ca con ngi, do con ngi tớch lu dc. - Hng th hai quan nim khoa hc l mt hỡnh thc tỡm tũi, phỏt hin cỏc quy lut ca s vt, hin tng v vn dung cỏc quy lut ú sỏng to ra cỏc gii phỏp tỏc ng vo th gii, phc v li ớch ca con ngi. - Di gúc trit hc, khoa hc l mt b phn hp thnh ca ý thc xó hi. õy, khoa hc c hiu nh mt phm trự trit hc - Khoa hc l mt hot ng mang tớnh cht ngh nghip xó hi c thự. C th hn: Khoa hc l mt hot ng cú tớnh cht h thng, thụng qua vic nghiờn cu, nhm tỡm ra nhng kin gii mang tớnh khỏi quỏt, chớnh xỏc v khỏch quan húa c v hin thc.[26, tr31] Trong ti ny, chỳng tụi s dng khỏi nim khoa hc theo nh ngha ca Lut Khoa hc v Cụng ngh hin hnh nh sau: - Khoa hc l h thng tri thc v cỏc hin tng, s vt, quy lut ca t nhiờn, xó hi v t duy.[6, tr15] 8 1.2.1.2. Nghiờn cu khoa hc Nghiờn cu khoa hc l quỏ trỡnh nhn thc chõn lớ khoa hc, mt hot ng trớ tu c thự bng nhng phng phỏp nghiờn cu nht nh tỡm kim, ch ra mt cỏch chớnh xỏc v cú mc ớch nhng iu m con ngi cha bit n hoc bit cha y , tc l to ra sn phm mi di dng tri thc mi cú giỏ tr mi v nhn thc hoc phng phỏp. [33, tr25]. Phm Vit Vng cho rng nghiờn cu khoa hc l hot ng nhn thc th gii khỏch quan, l quỏ trỡnh sỏng to, phỏt hin chõn lớ, phỏt hin nhng quy lut ca th gii, do i ng cỏc nh khoa hc thc hin, nhm vn dng nhng hiu bit y vo cuc sng. Theo lớ thuyt cụng ngh thỡ Nghiờn cu khoa hc l quỏ trỡnh tỡm tũi, phỏt hin thụng tin mi, gia cụng ch bin thụng tin c lu tr v s dng thụng tin vo mc ớch phc v cuc sng v sn xut. [33, tr49]. Lut khoa hc v Cụng ngh 2000 quy nh: Nghiờn cu khoa hc l hot ng phỏt hin, tỡm hiu cỏc hin tng, s vt, quy lut ca t nhiờn, xó hi v t duy; sỏng to cỏc gii phỏp nhm ng dng vo thc tin. Nghiờn cu khoa hc bao gm nghiờn cu c bn, nghiờn cu ng dng. [6, tr7]. Nh vy, cú th núi, nghiờn cu khoa hc l hot ng sỏng to ra khoa hc, trong ú: - Bn cht ca nghiờn cu khoa hc l hot ng sỏng to ca cỏc nh khoa hc nhm nhn thc th gii, to ra h thng tri thc s dng vo ci to th gii. - Ch th ca nghiờn cu khoa hc l cỏc nh khoa hc vi nhng phm cht trớ tu v ti nng c bit, c o to chu ỏo. - Khỏch th ca nghiờn cu khoa hc l cỏc s vt, hin tng ca t nhiờn, xó hi v t duy m nh khoa hc nghiờn cu khỏm phỏ, sỏng to ra tri thc khoa hc. - i tng ca nghiờn cu khoa hc l tri thc khoa hc. Tri thc khoa hc cú nhng im khỏc vi tri thc thụng thng. Tri thc thụng thng l 9 nhng tri thc m bng cỏc giỏc quan, con ngi tri giỏc, cm nhn v bn thõn, v th gii v xó hi xung quanh, t ú cú nhng kinh nghim sng, nhng hiu bit v mi mt. Tri thc khoa hc l: kt qu ca quỏ trỡnh nhn thc cú mc ớch, cú k hoch, cú phng phỏp v phng tin c bit do i ng cỏc nh khoa hc thc hin [22, tr 16]. - Mc ớch ca nghiờn cu khoa hc l tỡm tũi, khỏm phỏ bn cht v cỏc quy lut vn ng ca th gii, to ra thụng tin mi, nhm ng dng vo sn xut vt cht hay to ra cỏc giỏ tr tinh thn tho món nh cu cuc sng ca con ngi. 1.2.1.3. Hot ng nghiờn cu khoa hc Thc cht hot ng nghiờn cu khoa hc chớnh l cỏc quỏ trỡnh nghiờn cu khoa hc. ú l hot ng sn xut tinh thn m sn phm ca nú l h thng tri thc khoa hc tham gia ngy cng sõu sc v y vo quỏ trỡnh sn xut vt cht v mi mt ca i sng xó hi. Hot ng nghiờn cu khoa hc l mt ni dung ca hot ng khoa hc v cụng ngh. Vi t cỏch l mt ni dung ca khoa hc v cụng ngh, hot ng nghiờn cu khoa hc c hiu l t hp nhng nghiờn cu c bn, nghiờn cu ng dng v trin khai c thc hin t mc tiờu ca khoa hc ó t ra. Trong mt t chc, ngi ta núi Hot ng nghiờn cu khoa hc l ch mt lnh vc hot ng khỏc nh hot ng sn xut, hot ng giỏo dc. Sau õy, tỏc gi cp n mt s vn quan trng trong hot ng nghiờn cu khoa hc: (a). Ngun lc nghiờn cu khoa hc Ngun lc nghiờn cu khoa hc l tt c cỏc ngun lc phc v cho hot ng nghiờn cu khoa hc, bao gm con ngi (nhõn lc), ngun lc v vt cht (vt lc), ti chớnh (ti lc) v ngun thụng tin (tin lc). 10 - Ngun nhõn lc nghiờn cu khoa hc l ch th ca hot ng nghiờn cu khoa hc, ú l nhng ngi cú phm cht v nng lc trớ tu trc tip tham gia nghiờn cu khoa hc, thng l nhng ngi cú ti nng, c o to chu ỏo. iu quan trng nht ca nhõn lc khoa hc l kh nng sỏng to v lũng yờu khoa hc. Ngun nhõn lc khoa hc cú vai trũ l tin quyt nh kt qu ca hot ng khoa hc. Nhõn lc khoa hc l tim nng ca mi tim nng l nhõn t quan trng nht to ra mi thnh cụng khụng nhng cho khoa hc m cũn cho tt c cỏc lnh vc hot ng khỏc ca nhõn loi. [30, tr 254]. - Ngun ti lc nghiờn cu khoa hc l ngun ti chớnh chi phớ cho hot ng nghiờn cu khoa hc v chi phớ u t cho khoa hc v cụng ngh, gm: Ngõn sỏch ca Nh nc cho cho hot ng nghiờn cu khoa hc v u t cho khoa hc. Kinh phớ ca t chc dnh cho nghiờn cu khoa hc. u t ti tr ca cỏc chng trỡnh, d ỏn, cỏc t chc v cỏ nhõn. - Ngun vt lc nghiờn cu khoa hc l ton b c s vt cht, thit b, vt t chuyờn dựng trong nghiờn cu khoa hc, bao gm: C s h tng nh tr s lm vic, phũng thớ nghim, nh xng, ni nghiờn cu, thc nghim. Mỏy múc thit b k thut dựng cho nghiờn cu khoa hc. Nguyờn liu, vt t k thut dựng trong phũng thớ nghim, thc nghim, vn phũng phm - Ngun thụng tin cho hot ng nghiờn cu khoa hc bao gm: Ngun thụng tin cung cp cho ch th tham gia nghiờn cu khoa hc v nh qun lý, vi t cỏch l u vo ca nghiờn cu khoa hc bao gm mt s loi sau: Thụng tin nguyờn liu cho nghiờn cu do ngi nghiờn cu thu thp c qua nghiờn cu ti liu, kho sỏt, iu tra hoc thc nghim. Ngun 11