Biện pháp quản lý hoạt động giáo dục đạo đức học sinh tại các trung tâm giáo dục thường xuyên huyện Nghĩa Hưng, tỉnh Nam Định trong bối cảnh hiện nay

2. Khuyến nghị.................................................................................................................. 93 TÀI LIỆU THAM KHẢO............................................................................................. 95 PHỤ LỤC........................................................................................................................ 98 ix MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Đạo đức và giáo dục đạo đức là một phạm trù xã hội, xuất hiện, gắn với sự phát triển của xã hội loài người. Đạo đức là một mặt quan trọng của nhân cách mỗi con người. Đạo đức là kết quả của một quá trình giáo dục, sự rèn luyện, tu dưỡng của bản thân theo chuẩn mực của xã hội. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nói “Đạo đức, không phải là đạo đức thủ cựu, nó là đạo đức mới, đạo đức vĩ đại, nó không phải vì danh vọng cá nhân mà vì lợi ích chung của Đảng, của dân tộc, của loài người” , “Có tài mà không có đức là người vô dụng”, “Có đức mà không có tài thì làm việc gì cũng khó”. Tài và Đức là hai mặt trong nhân cách con người, dù ở xã hội nào thì Đức vẫn luôn được coi trọng, là gốc. . Thời đại ngày nay là thời đại công nghiệp hoá, kinh tế đất nước phát triển, đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân ta được nâng lên, bên cạnh những thành tựu đáng ghi nhận, vẫn còn tác động tiêu cực đến một bộ phận không nhỏ thanh, thiếu niên, học sinh . Đại hội X Đảng Cộng sản Việt Nam lần thứ IX đã khẳng định “Hiện nay tình trạng suy thoái, xuống cấp về đạo đức, lối sống, sự gia tăng tệ nạn xã hội và tội phạm đáng lo ngại, nhất là trong hành vi vi phạm pháp luật của học sinh, sinh viên, giới trẻ ngày càng tăng ”; tệ nạn ma tuý trong học đường đã làm huỷ hoại thể lực, trí lực, đạo đức, bạo lực trong và ngoài nhà trường, cờ bạc, đánh lô đề, vi phạm Luật an toàn giao thông, đốt pháo nổ, quay cóp bài trong thi cử, không vâng lời thầy cô, cha mẹ, không kính trọng lễ phép với người lớn tuổi, nhiều tiêu cực trong xã hội đã ảnh hưởng đến học sinh có lối sống thực dụng, thiếu mơ ước và hoài bão, lười lao động và học tập, ý thức kém,… những điều này đã gây ra nhiều khó khăn phức tạp trong công tác giáo dục đạo đức học sinh. Trước tình hình đó, Đảng và Nhà nước, các cấp các ngành và lực lượng xã hội đã và đang quan tâm đầu tư chú trọng toàn diện cho học sinh, có đạo đức, tri thức, sức khoẻ, thẩm mỹ và nghề nghiệp , trung thành với lý tưởng độc lập dân tộc 1 và chủ nghĩa xã hội, hình thành và bồi dưỡng phẩm chất và năng lực của công dân, đáp ứng yêu cầu xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Trung tâm Giáo dục thường xuyên Nghĩa Hưng trong những năm qua đã có nhiều sự chuyển biến, tiến bộ trong hoạt động quản lý giáo dục, chỉ tiêu đỗ tốt nghiệp, kết quả các đội tuyển học sinh giỏi, học sinh tiên tiến, kết quả tuyển sinh… bên cạnh mặt mạnh, công tác giáo dục đạo đức học sinh còn nhiều hạn chế và bất cập. Vì vậy, muốn nâng cao chất lượng giáo dục đạo đức cho học sinh, trong công tác quản lý giáo dục đạo đức cho học sinh Trung tâm Giáo dục Thường xuyên huyện Nghĩa Hưng, tỉnh Nam Định cần phải tìm ra các biện pháp quản lý tốt nhất hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh . Từ lý do đó, tác giả chọn đề tài “Biện pháp quản lý hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh tại các Trung tâm Giáo dục Thường xuyên huyện Nghĩa Hưng, tỉnh Nam Định trong bối cảnh hiện nay” với mong muốn góp phần hoàn thiện hơn trong việc quản lý giáo dục đạo đức, nâng cao chất lượng dạy học tại các Trung tâm Giáo dục Thường xuyên thuộc huyện Nghĩa Hưng cũng như các trung tâm khác trong địa bàn tỉnh Nam Định. 2. Mục đích nghiên cứu: Trên cơ sở nghiên cứu những yếu tố ảnh hưởng đến giáo dục đạo đức và quản lý giáo dục đạo đức, tìm hiểu thực trạng về đạo đức của học sinh và công tác quản lý hoạt động giáo dục đạo đức ở các Trung tâm Giáo dục Thường xuyên huyện Nghĩa Hưng, đề xuất các biện pháp quản lý nhằm nâng cao hiệu quả giáo dục đạo đức ở các Trung tâm Giáo dục Thường xuyên. 3. Khách thể và đối tƣợng nghiên cứu: 3.1. Khách thể nghiên cứu: Lý luận và thực tiễn của quản lý hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh Trung tâm Giáo dục Thường xuyên huyện Nghĩa Hưng, tỉnh Nam Định. 3.2. Đối tượng nghiên cứu: Biện pháp quản lý giáo dục đạo đức cho học sinh Trung tâm Giáo dục Thường xuyên huyện Nghĩa Hưng, tỉnh Nam Định. 2 4. Giả thuyết nghiên cứu: Giáo dục đạo đức và biện pháp quản lý hoạt động giáo dục đạo đức ở Trung tâm Giáo dục Thường xuyên huyện Nghĩa Hưng còn nhiều thiếu sót, chưa khoa học, chưa đồng bộ, bất cập với thực tế. Nếu có những biện pháp quản lý phù hợp, tổ chức thực hiện tốt, kiểm tra đánh giá chính xác thì sẽ khắc phục được các tồn tại và nâng cao chất lượng giáo dục đạo đức cho học sinh. 5. Nhiệm vụ nghiên cứu: - Xác định cơ sở lý luận và thực tiễn về quản lý giáo dục đạo đức cho học sinh Trung tâm Giáo dục Thường xuyên trong giai đoạn hiện nay. - Khảo sát, đánh giá, phân tích thực trạng việc quản lý giáo dục đạo đức cho học sinh ở hai Trung tâm Giáo dục Thường xuyên huyện Nghĩa Hưng. - Đề xuất một số biện pháp quản lý nhằm nâng cao hiệu quả quản lý giáo dục đạo đức cho học sinh ở các Trung tâm Giáo dục thường xuyên huyện Nghĩa Hưng trong bối cảnh hiện nay. 6. Phạm vi nghiên cứu: Đề tài nghiên cứu trong thời gian từ năm học 2011-2012 đến năm học 20122013 được tiến hành ở cả 3 khối lớp: Khối 10, khối 11 và khối 12 tại hai Trung tâm Giáo dục Thường xuyên huyện Nghĩa Hưng. Khảo sát giáo viên, học sinh, phụ huynh học sinh, cán bộ quản lý hai Trung tâm Giáo dục Thường xuyên huyện Nghĩa Hưng. 7. Phƣơng pháp nghiên cứu: 7.1. Nhóm các phương pháp nghiên cứu lý luận: + Nghiên cứu các văn kiện của Đảng và Nhà nước về giáo dục và đào tạo. + Nghiên cứu các văn bản, tài liệu sách báo có liên quan đến quản lý giáo dục đạo đức cho học sinh. 7.2. Nhóm các phương pháp nghiên cứu thực tiễn: + Phương pháp điều tra bằng phiếu hỏi. 3 + Phương pháp tổng kết kinh nghiệm, đàm thoại, trao đổi. . + Phương pháp quan sát, khảo sát thực tế.. 7.3. Các phương pháp thống kê và xử lý thông tin số liệu. + Phương pháp phân tích, so sánh, tổng hợp. + Phương pháp sử dụng thống kê toán học. 8. Cấu trúc đề tài: Ngoài phần mở đầu, kết luận và khuyến nghị, tài liệu tham khảo, phụ lục, đề tài được trình bày theo 3 chương: Chương 1: Cơ sở lý luận và thực tiễn về quản lý giáo dục đạo đức học sinh ở Trung tâm Giáo dục Thường xuyên huyện Nghĩa Hưng. Chương 2: Thực trạng quản lý giáo dục đạo đức học sinh tại các Trung tâm Giáo dục Thường xuyên huyện Nghĩa Hưng, tỉnh Nam Định. Chương 3: Một số biện pháp quản lý hoạt động giáo dục đạo đức học sinh tại các Trung tâm Giáo dục Thường xuyên huyện Nghĩa Hưng, tỉnh Nam Định. 4 CHƢƠNG 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC HỌC SINH Ở TRUNG TÂM GIÁO DỤC THƢỜNG XUYÊN 1.1 Sơ lƣợc lịch sử nghiên cứu vấn đề. 1.1.1. Các nghiên cứu nước ngoài: Đạo đức là một hình thái ý thức xã hội được hình thành từ buổi sơ khai của lịch sử, nó được hoàn thiện, phát triển trên cơ sở các chế độ kinh tế-xã hội. Đạo đức là tổng hợp những nguyên tắc, quy định chuẩn mực hướng con người tới cái chân, thiện, mỹ...Đạo đức là sản phẩm của xã hội, đạo đức có ý nghĩa và vai trò quan trọng trong sự phát triển nhân cách và thiết lập mối quan hệ xã hội giữa con người với con người, giữa tập thể và quốc gia. Ở phương Tây, thời cổ đại, nhà triết học Hy Lạp nổi tiếng Socrate ( 469-399 TCN) cho rằng cái gốc của đạo đức là tính thiện. Bản tính con người vốn thiện,nếu tính thiện ấy được lan toả thì con người sẽ có hạnh phúc. Muốn xác định được chuẩn mực đạo đức, theo Socrate, phải bằng nhận thức lý tính với phương pháp nhận thức khoa học. Khổng Tử (551-478 TCN) là nhà hiền triết nổi tiếng của Trung Quốc. Ông xây dựng học thuyết “ Nhân – Lễ - Chính – Danh”, trong đó: “ Nhân” Lòng thương người – là yếu tố hạt nhân, là yếu tố cơ bản nhất của con người. Ông rất coi trọng vấn đề đạo đức, câu nói nổi tiếng của ông còn truyền lại đến ngày nay: “ Tiên học lễ - Hậu học văn”. Thế kỷ XVII,Komemxky- Nhà giáo dục vĩ đại Tiệp Khắc đã có nhiều đóng góp cho công tác giáo dục đạo đức qua tác phẩm “ Khoa sư phạm vĩ đại”. Komemxky đã chú trọng phối hợp môi trường bên trong và bên ngoài để GDĐĐ cho học sinh. 5